به بهانه حرکت مجدد قطار واکسیناسیون کرونا در ایران، به سراغ بررسی واکسن‌های موجود در کشور، میزان اثربخشی آنها، عوارض تزریق واکسن کرونا و کلیه سوالاتی که در زمینه واکسیناسیون وجود دارد رفتیم.
انواع واکسن کرونا موجود در ایران و میزان ایجاد ایمنی آنها
واکسن استرازنکا
به گزارش بهداشت نیوز، این واکسن برای مقابله با ویروس کووید 19 توسط کشور کره ساخته شده است و صرفا برای افراد بالای 18 سال استفاده میشود. زنان باردار و شیرده نیز نباید این واکسن را تزریق کنند. استرازنکا، با ایجاد آنتی بادی، از بدن در مقابل ویروس کرونا محافظت میکند. میزان اثربخشی این واکسن در ابتدا 63 درصد اعلام شده است و با افزایش فاصله تزریق دوز اول و دوم میزان اثربخشی آن به 79 درصد هم می‌رسد.
واکسن اسپوتنیک
سازنده واکسن اسپوتنیک کشور روسیه است. میزان اثربخشی این واکسن که ترکیب متفاوتی نسبت به 91.6 درصد اعلام شده است. البته این نکته را در نظر داشته باشید که ممکن است اثربخشی آن در سالمندان یا کسانی که بیماری زمینه ای یا سیستم ایمنی ضعیف دارند، کمتر باشد. اثر این واکسن دو هفته بعد از تزریق آغاز می‌شوئد. اسپوتنیک را هم، همانند استرازنکا نباید به زنان باردار و شیرده و افراد زیر 18 سال تزریق کرد.
واکسن سینوفارم
سینوفارم واکسن چینی است که از ویروس کووید 19 غیرفعال در آن استفاده شده است. برخلاف دو واکسن قبلی، سینوفارم را نباید به افراد بالای 60 سال تزریق کرد، همانطور که زیر 18 ساله ها هم نباید سینوفارم بزنند. میزان اثربخشی این واکسن 79 درصد اعلام شده است.
واکسن بهارات
بهارات یک واکسن کرونای هندی است. این واکسن هم، همانند نوع چینی واکسن کرونا، از ویروس غیرفعال کرونا ساخته شده است. همه‌ی افراد بالای 18 سال می توانند از این واکسن استفاده کنند. موسسه بهارات بیوتک هند که سازنده ی این واکسن است در ابتدا میزان اثربخشی آن را 93.4 درصد اعلام کرد.
•عوارض احتمالی تزریق واکسن کرونا
تجربه‌ی واکسیناسیون چندماهه در سراسر جهان و ایران نشان می‌دهد که عوارض تزریق واکسن کرونا در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است با یک سوزش ساده در ناحیه‌ی تزریق واکسن، پرونده‌ی تزریق برایتان بسته شود یا اینکه با عوارض دیگری بدرقه‌تان کند. عوارض کرونا در هر سطحی که باشند از نیم تا 4 ساعت پس از تزریق ممکن است خودشان را نشان دهند، پس بهتر است که هنگام تزریق واکسن، تنها نباشید. درد و سوزش در محل تزریق، تب پایین، کمی سردرد یا تجربه‌ی اسهال از عوارض تزریق واکسن است. این عوارض معمولا طی 24 ساعت محو می شوند اما اگر تا 48 ساعت عوارضتان از بین نرفت یا تشدید شد حتما به پزشک مراجعه کنید.
• عوارض جانبی تزریق دوز دوم واکسن کرونا
تزریق دوز دوم واکسن کرونا نیز، همانند دوز اول می تواند با عوارضی همراه بوده یا هیچ عارضه‌ای به دنبال نداشته باشد. عوارض جانبی تزریق دوز دوم شامل تورم و سفت شدن ناحیه‌ی تزریق، تب پایین و سردرد خفیف و یا اسهال است. توجه داشته باشید که در این مرحله نیز، اگر عوارض شدید شده یا بیش از 48 ساعت به طول انجامید باید با پزشک مشورت کرد. استفاده از استامینوفن برای پایین آوردن تب در این مرحله هم بی‌خطر است. همچنین قطع داروهایی که از قبل مصرف می‌کردید، چنانچه باعث سرکوب سیستم ایمنی بدن نشوند، بلامانع است. پس بدون نظر پزشک، داروهایتان را پس از دریافت واکسن، قطع نکنید.
• عوارض واکسن کرونا چه زمانی ظاهر میشود؟
همانطور که گفته شد عوارض واکسن کرونا از 30 دقیقه تا 4 ساعت پس از تزریق ظاهر می‌شوند و تا 24 ساعت ادامه دارند. چنانچه بیش از 48 ساعت عوارضتان ادامه داشت، لازم است که با پزشک خود مشورت کنید.
• روش های کاهش عوارض واکسن کرونا چیست
درست است که برای ساخت هر کدام از واکسنها مکانیسم متفاوتی به کار گرفته شده است، اما اغلب عوارض مشابهی دارند. این عوارض طبیعی بوده و هرگز به مرحله‌ی حاد نمی‌رسند و معمولا سریع و طی 24 ساعت محو می‌شوند. عده کمی هستند که در برابر واکسن کرونا واکنش آلرژیک نشان داده و دچار شوک آنافیلاکسی می‌شوند، به همین دلیل توصیه میشود تا نیم ساعت پس از تزریق واکسن در محل بمانید. پس از تزریق واکسن بهتر است که فعالیت بدنی سختی نداشته باشید، بیشتر مایعات مصرف کرده و هر 6 تا 8 ساعت یک عدد استامینوفن مصرف کنید.
• عوارض تزریق واکسن کرونا در چه کسانی شدیدتر است؟
تحقیقی وجود دارد که می گوید زنان نسبت به مردان عوارض شدیدتری را تجربه میکنند چرا که سیستم ایمنی آنها پاسخ قوی تری نسبت به مردان ایجاد میکند. به طور کلی، خلاف آنچه به نظر می رسد، کسانی که سیستم ایمنی قوی تری دارند، عوارض بیشتری را پس از تزریق واکسن تجربه میکنند.
• رعایت پروتکلهای بهداشتی پس از تزریق واکسن کرونا
اگر گمان میکنید که بلافاصله پس از تزربق واکسن نسبت به ویروس کرونا کاملا مصون می شوید، سخت در اشتباهید. در بهترین حالت بین 2 تا 3 هفته پس از تزریق اول، طول می کشد تا آنتی بادی در بدن تشکیل شود. پس لازم است که پس از تزریق واکسن هم مراقبت های لازم را داشته و ماسک بزنیم. کسی که واکسن می زند تا دو الی سه هفته پس از تزریق مانند بقیه افراد است و نباید رعایت فاصله اجتماعی، شستن دستها و زدن ماسک را فراموش کند. همچنین حضور در اجتماعات که از واکسن زدن آنها مطمئن نیستید، درست نیست.
با زدن دوز اول واکسن به تنهایی، ایمنی حاصل نمی شود. در ایران تنها عده ای از سالمندان دوز اول را دریافت کرده اند و گمان میکنند با تزریق این واکسن نسبت به کرونا مصون شده اند، بنابراین زندگی عادی را از سر گرفته و در مهمانی ها شرکت میکنند. سالمندان زیادی هستند که حتی با تزریق دوز اول، به دلیل عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی، به ویروس کرونا مبتلا شده اند. سوال این است که آیا پس از تزریق دز دوم واکسن می توانیم به زندگی معمولی مان برگردیم؟ پاسخ منفی است. حتی پس از تزریق دوز دوم هم باید همچنان ماسک بزنید. زمانی زندگی به روال سابقش برمیگردد که طبق گفته‌ی پزشکان حداقل 70 درصد جامعه واکسینه شده باشند. پس اگر کاملا واکسینه شده‌اید باز هم باید پروتکلهای سه گانه شامل رعایت فاصله اجتماعی، شستن دستها و ماسک زدن را رعایت کنید.
گردآوری و تدوین: بهداشت نیوز
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.