آیا در حال گرفتار شدن به موج جدیدی از کووید۱۹ هستیم؟

به گزارش بهداشت نیوز، نتایج دانشگاه UCL لندن و همچنین آمار موجود از ONS و شواهد اپیدمیولوژیک حاکی از آن است که زیرسویه های BA.4  و BA.5 اومیکرون از لحاظ قدرت سرایت بالاتر از سویه اصلی اومیکرون بوده و از نظر علایم و شدت بالینی خفیف تر از آن نیست و این باور غلطی است، اگر فکر کنیم موج جدیدی که فعلا در اروپا و آمریکا و چین دیده می شود و احتمالا به سایر کشورها برسد، از دو موج قبلی اومیکرون خفیف تر خواهد بود.

باید گفت کرونا به درجاتی می تواند به دلایل زیر امواج جدید ایجاد کند:
 پیدایش سویه سریعتر و ایمنی گریزتر از اومیکرون که چندین برابر بیش از اومیکرین اصلی از ایمنی واکسن و ایمنی ناشی از ابتلای قبلی می گریزد و مثلا آمار ۲۱ ژوئن (۳۱ خرداد) آمریکا حاکی از ۲۱۰ هزار ابتلای جدید روزانه دارد که تقریبا دو برابر هفته گذشته و سه برابر دو هفته پیشتر از آن است، در حالی که مرگ و میر روزانه کووید۱۹ نیز در این کشور به ۷۷۰ نفر در همین تاریخ رسیده است.  البته فعلا در ایران آمار روزانه تغییر ندارد که میتواند ناشی از کاهش چشمگیر در اعمال تست های تشخیصی PCR در سطح اول مراقبت های بهداشتی باشد و یا اینکه هنوز موج جدید به ما نرسیده. 
کاهش چشمگیر سطح رعایت پروتکلهای بهداشتی در جهان، در کنار سرایت پذیری بالای سویه های BA.4  و BA.5 زمینه ایی برای احتمال رشد سریع در آمار ابتلاست. هرچند اومیکرون به لحاظ بالینی از شدت کمتری نسبت به سوش های قبلی کرونا برخوردار است اما کماکان میتواند منجر به بستری و حتی مرگ، به خصوص در گروه های آسیب پذیر، شود.

با گذشت زمان از قدرت ایمنی زایی واکسن ها کاسته میشود (برخی واکسن ها درمقابل BA.4  و BA.5 تا ۷ برابر کاهش پس از ۶ ماه نشان می دهند) و این در حالی است که در بسیاری از کشور ها هنوز پوشش دوز سوم خوبی وجود ندارد که از جمله در ایران این پوشش ۳۲٪ می باشد و متاسفانه در بعضی کشورها حتی پوشش دوز دوم  و در تعداد کمتری نیز هنوز پوشش دوز اول (برخی زیر ۱۸٪) به قدر قابل قبول نرسیده. طبق آمار ۳۱ خرداد وزارت بهداشت، از جمعیت حدود ۸۴ میلیون نفری ایران ۶۴ میلیون نفر یک دوز (۷۶٪) و ۵۷ میلیون نفر دو دوز (۶۸٪) و تنها ۲۷ میلیون نفر سه دوز واکسن (۳۲٪) دریافت نموده اند. 
در اثر گردش ویروس در بین واکسن نشده ها و یا افراد با نقص ایمنی و سطح اجتماعی و اقتصادی پایین ممکن است سوش جهش یافته جدیدی که خطرناکتر باشد بروز نماید.

نتیجه میگیریم که احتمال دارد هم اکنون موج جدیدی در کشور ما نیز در حال شکل گیری باشد ولی نیاز به وحشت نیست چون خوشبختانه فعلا زیر سویه های جدید BA.4 و BA.5 به لحاظ بالینی خطرناک تر از اومیکرون نیستند و کماکان واکسن ها بخصوص در مقابل شدت بیماری نیز مقاومت دارند و از میزان مرگ و میر می کاهند. لذا موارد زیر پیشنهاد می شود:
۱) ادامه تست افراد مشکوک و مبتلا و جستجو برای کشف سوش جدید
۲) رعایت پروتکلهای بهداشتی در بیمارستان ها، مراکز بهداشت و درمان، ادارات، اجتماعات و مراکز شلوغ و یا در برخورد با افرادی که علائم مشکوک دارند
۳) اعمال قرنطینه محلی در صورتی که افزایش ناگهانی شیوع کووید۱۹ در منطقه ایی دیده شود
۳) تسریع در پوشش دوز سوم برای جمعیت عمومی و دوز چهارم برای گروه های آسیب پذیر مثل افراد بالای ۵۰ سال و آنهایی که بیماری های زمینه ایی دارند
۴) آگاهی رسانی عمومی دائمی از آخرین وضعیت 
۵) قرنطینه حداقل ۵ روزه برای افراد مبتلا و به کارگیری تست های مبتنی بر آنتی بادی برای بازگشت به کار
۶) حفظ هشیاری و آمادگی نسبی سیستم سلامت و بخصوص کادرهای درمان 
۷) احتمال دهیم علایم شبیه سرماخوردگی کرونا باشد و به افراد آسیب پذیر نزدیک نشویم

 دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 

کارگروه تازه هاى علمى
کرونا سازمان نظام پزشکى 
کشور

منابع:
-BMJ ; 377 
-Office for National Statistics, 17June2022
-New England Journal of Medicine: DOI: 10. 1056/NEJMc2206576
-yjc. news/00YHLo