اختلال روانی چیست؟ راه درمان آن ها چگونه است؟

اختلال روانی به وضعیتی گفته می‌شود که می‌تواند بر خلق و خو، تفکر، رفتار، عقاید، روحیه و احساسات شما تاثیر بگذارد. این اختلال، طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها از قبیل افسردگی، اختلال وسواس فکر، اختلال پارانوئید، اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت دوقطبی و ... را شامل می‌شود. این بیماری‌ها در صورت عدم درمان و کنترل مناسب، می‌تواند زندگی شخص را به صورت کامل تحت تاثیر قرار داده و در شرایط وخیم، حتی آن را مختل کنند. بنابراین آشنایی با اختلال روانی، انواع آن و روش‌های درمان قطعی وسواس فکری، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

در این مقاله قصد داریم به بررسی تعریف اختلال فکری و راه‌های درمان انواع آن و پاسخ به سوالاتی مانند پارانوئید چیست بپردازیم. اگر شما هم به سلامتی روانی خود اهمیت می‌دهید (که حتما همین‌طور است) حتما تا پایان با ما همراه باشید.

اختلال روانی چیست؟

اختلال روانی الگویی از علائم رفتاری یا روانی است که می‌توانند بر زندگی روزمره شما، تاثیر منفی بگذارند. این اختلال می‌تواند ناراحتی‌ها و مشکلات زیادی را برای شخص ایجاد کند. یک اختلال روانی می‌تواند گاه به گاه، یا طولانی مدت و مزمن باشد. فردی که به یکی از انواع بیماری‌ها یا اختلالات روانی دچار می‌شود، در ارتباط با دیگران، انجام فعالیت‌های روزانه و ... دچار مشکلات جدی می‌شود.

اگرچه هیچ دلیل مشخص و علمی برای ابتلای یک فرد به اختلال روانی وجود ندارد، با این حال، برخی از موارد زیر، می‌توانند احتمال بروز این بیماری را افزایش دهند:

1. ژن‌‌‌ها و سابقه خانوادگی
2. استرس مداوم یا تجربه‌های تلخ دوران کودکی (مانند تجاوز)
3. عوامل بیولوژیکی مانند عدم تعادل شیمیایی در مغز
4. یک آسیب مغزی تروماتیک
5. استفاده از الکل یا مواد مخدر
6. داشتن یک بیماری جدی پزشکی مانند سرطان
7. داشتن دوستان کم و احساس تنهایی یا انزوا

اختلال روانی انواع مختلفی دارد و بسیار شایع است. بر اساس برخی از گزارش‌ها، حداقل نیمی از افرادی که روی کره زمین زندگی می‌کنند، حداقل یک اختلال روانی را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند.

انواع اختلال‌های روانی

همان‌طور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم، اختلال‌ روانی انواع مختلفی دارد. هرچند که هنوز یک دسته‌بندی دقیق برای این بیماری‌ها وجود ندارد، با این‌حال می‌تواند اختلالات روانی را به صورت زیر، طبقه‌بندی کرد:

1. اختلالات اضطرابی، از جمله اختلال هراس، اختلال وسواس فکری اجباری و فوبیا
2. افسردگی، اختلال دوقطبی و سایر اختلالات خلقی
3. اختلالات اشتها
4. اختلالات شخصیت
5. اختلال استرس پس از سانحه
6. اختلالات روان پریشی، از جمله اسکیزوفرنی

جالب است بدانید هر کدام از مواردی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، خود به چند بیماری مختلف تقسیم می‌شوند. مانند اسکیزوتایپی که با اسکیزوفرنی متفاوت است. در ادامه سعی می‌کینم به صورت خلاصه، نگاهی به مهم‌ترین آن‌ها داشته باشیم:

اختلال اضطراب

اضطراب عبارت است از یک احساس ناخوشایند که با تنش، افکار نگران‌کننده و تغییرات جسمی مانند افزایش تپش قلب، افزایش فشار خون و … همراه است. اضطراب بخش جدا نشدنی از زندگی ما محسوب می‌شود و به خودی خود، نگران کننده نیست. اما زمانی که اضطراب تبدیل به این اختلال شود، باید حسابی مراقب بوده و به فکر درمان آن بیفتید.

اضطراب معمولا می‌آید و می‌رود! به عبارتی دیگر، این حس در حالت عادی پایدار نیست و بر اساس برخی از عوامل خارجی بروز می‌کند. این در حالیست که برای افراد مبتلا به اختلال اضطراب، این حس همیشه قرص و محکم در سر جای خودش باقی می‌مانند و هیچ جا نمی‌رود. این‌جاست که زندگی فرد به صورت کامل، تحت تاثیر قرار گرفته و حتی مختلف می‌شود.

اختلال اضطراب فراگیر یا GAD با نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد موارد مختلف، مشخص می‌شود. افراد مبتلا به GAD ممکن است فاجعه را پیش‌بینی کنند و بیش از حد نگران پول، سلامتی، خانواده، کار یا سایر مسائل باشند. اختلال هراس، اختلال اضطراب فراگیر، فوبیا، آگورافوبیا، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال اضطراب جدایی و ... از دیگر انواع مهم اختلال اضطراب به شمار می‌روند.

افسردگی

افسردگی یکی از اختلال‌های روانی است که بر خلق و خو، انگیزه، روحیه و احساسات شخص تاثیر منفی می‌گذارد. به هم خوردن اشتها، اختلال در وضعیت خواب، کاهش انگیزه، میل به خودکشی، خود کم بینی، احساس گناه مداوم، روحیه حساس و آسیب پذیر و .... از مهم‌ترین علائم و نشانه‌های افسردگی محسوب می‌شوند.

افسردگی انواع مختلفی دارد و علائم و عوارض آن، در نوجوانان، زنان، مردان، زنان باردار، کهنسالان و ... کاملا با همدیگر متفاوت هستند. این بیماری علاوه بر ایجاد احساس غم و اندوه در زندگی روزانه شما، بر مواردی مانند احساس، عملکرد و تفکرتان هم تاثیر‌گذار خواهد بود. افسردگی می‎‌تواند در غذا خوردن، مطالعه، خوابیدن و لذت بردن شما از زندگی اثر منفی بگذارد.

اختلال شخصیت

یکی از مهم‌ترین انواع اختلال روانی، اختلال شخصیت است. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی در محیط‌های اجتماعی به سختی با دیگران کنار می‌آیند و رفتارهایی شبیه افراد عادی ندارند. این افراد معتقدند که رفتار آن‌ها مشکلی ندارد و این دیگران هستند که باید تغییر کنند.

اختلال شخصیت انواع مختلفی دارد:

1. اختلال شخصیت وابسته
2. اختلال شخصیت مرزی
3. اختلال شخصیت نمایشی
4. اختلال شخصیت اسکیزوئید
5. اختلال شخصیت ضد اجتماعی
6. اختلال شخصیت خودشیفته
7. اختلال شخصیت پارانوئید
8. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
9. اختلال شخصیت اجتنابی
10. اختلال شخصیت وسواس فکری – اجتنابی

هر کدام از این بیماری‌ها، علائم، عوارض و عوامل خطر متفاوتی دارند که بررسی همه آن‌ها، قطعا در یک مقاله نمی‌گنجد

راه‌های درمان اختلال روانی

درمان یک اختلال روانی، به نوع و شدت آن بستگی دارد. پزشک معمولا برای هر بیمار، یک برنامه درمانی مخصوص را در نظر می‌گیرد که ممکن است شامل تغییر سبک زندگی، خود درمانی، حمایت‌های اجتماعی، مصرف داروها و ... باشد.

در مواردی که بیماری بسیار شدید باشد و احتمال آسیب رساندن شخص به خودش یا دیگران وجود داشته باشد، بیمار را در بیمارستان‌های روانی بستری می‌کنند. در این بیمارستان‌ها، پزشکان سعی می‌کنند با مشاوره، شرکت در بحث‌های گروهی، داروها و برخی از فعالیت‌های دیگر، وضعیت بیماری را کنترل کنند.

کلام آخر

اختلال روانی که واژه کاملا گسترده است که به طیف وسیعی از بیماری‌ها که می‌توانند روی روان، رفتار، شخصیت، عملکرد، ذهن و ... فرد تاثیر بگذارند، اطلاق می‌شود. ما در این مقاله سعی کردیم ضمن بررسی تعریف اختلال روانی، به معرفی انواع آن و همچنین روش‌های درمان و کنترل هر کدام از این بیماری‌ها بپردازیم.