۷ نکته ی مهم در ترجمه تخصصی مقاله پژوهشی

به گزارش بهداشت نیوز، ترجمه ی مقاله ها به خصوص زمانی که تخصصی باشند و مثلا در زمینه علوم پزشکی نگارش شده باشند موضوعی سخت و زمان بر است و می تواند چالش بر انگیز باشد بطوری که گاهی مقاله ها به خاطر ترجمه ی نادرست بعضی از جمله ها و نامفهوم بودن یا یک دست نبودن آن ها از مجله های معتبر پژوهشی ریجکت می شوند و یا داورها از نویسنده ی مسئول می خواهند که مقاله را برای ادیت نیتیو یا ویراستاری زبانی ارسال کنند. در این مقاله سعی داریم با نکات مهمی که یک پژوهشگر با سابقه و حرفه ای در ترجمه ی یک مقاله تخصصی در زمینه علوم پزشکی رعایت می کند آشنا شویم.

نکته اول: ساده و روان ترجمه کنیم

شاید این جمله را زیاد شنیده باشیم اما رعایت کردن آن در ترجمه یک متن فارسی که برای مثال در مورد ریسک فاکتورهای یک بیماری خاص نوشته شده نیاز به فکر و خلاقیت دارد. بنابراین در مرحله ی اول باید با جمله را بفهمیم و در ذهن خودمان حلاجی کنیم بعد از آن ترجمه را انجام دهیم. این موضوع به خصوص در ترجمه های فارسی به انگلیسی، با توجه به اینکه زبان مادری ما فارسی است، سخت تر است و چالش بیشتری برای ما ایجاد می کند.

نکته دوم: ارتباط بین جمله ها را حفظ کنیم

مثلا فرض کنید در حال ترجمه ی قسمت مقدمه ی یک مقاله هستید که در جمله ی اول درمورد تاثیر فاکتور A بر بیماری B گفته شده و در جمله ی بعد به بررسی درصد افرادی که دارای این بیماری بوده اند و فاکتور A داشته اند پرداخته است. یک مترجم که پژوهشگر هم باشد می داند که در این حالت قشنگ تر آن است که دو جمله را بصورت یک جمله ی سلیس ترجمه کند. البته دقت کنید! که گاهی این نوع ترجمه می تواند در مفهوم آن تغییر ایجاد کند! بنابراین بهتر آن است که بنویسیم تا جایی که مفهوم را تغییر نداده است ترجمه به این شکل زیباتر خواهد بود.

نکته سوم: برگردان کلمات را علمی و تخصصی انتخاب کنیم

زمانی که شما درحال ترجمه ی یک متن تخصصی هستید کاملا روشن است که باید تخصصی ترجمه کنیم و به اصطلاحات تخصصی زمینه ی مورد نظر اشراف کامل داشته باشیم. برای مثال زمانی که در یک مقاله انگلیسی به بررسی بیماری پنومونی پرداخته شده است قشنگ تر آن است که شما این بیماری را به نام اصلی خودش در زبان انگلیسی ترجمه کنید و از پرداختن به نام ذات الریه که در بین عوام مردم رایج است بپرهیزید. یا مثلا سلول را یاخته ترجمه نکنید! دلیل این موضوع کاملا روشن است! خواننده ی این سبک از مقاله ها معمولا افراد عادی نیستند و باتوجه به اینکه مقاله علمی است و در یک مجله ی عمومی چاپ نمی شود؛ دقت در ترجمه ی کلمات به همان شکل تخصصی که اساتید و افراد علمی استفاده می کنند، ترجمه را زیباتر می کند.

نکته چهارم: شماره منابع را در جای خودش بگذاریم

یک مقاله ی علمی از ساختار منظمی تشکیل شده که نگارنده ی آن برای هر جمله ای که نگارش کرده است رفرنس مناسبی قرار داده است. اگر همان نگارنده ترجمه را انجام دهد معمولا جای نگرانی نیست! چون معمولا با رفرنس ها آشنایی دارد اما اگر نگارنده و مترجم متفاوت باشند لازم است حتما حداقل شماره ی رفرنس ها در جلوی جمله هایی که ترجمه می شوند بماند. این مسئله از این جهت مهم است که در مرحله ی داوری مقاله بعد از سابمیت آن در مجله ی موردنظر نویسنده، ممکن است داوران به خاطر بی توجهی به این موضوع مقاله را نا معتبر بدانند و آن را رد کنند و یا حتی می تواند پیامد های بدتری مثل پلاجیاریزم را در پی داشته باشد. پس حتما شماره رفرنس ها را در مقاله درست قرار دهید!

نکته پنجم: ما یک مترجم اما فارسی زبان هستیم

هرچقدر هم که شما مترجم با سابقه و حرفه ای باشید و حتی در زمینه هایی کارشناس هم باشید باز دید یک فرد نیتیو انگلیسی زبان را ندارید. این کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد! نگاهی که یک پژوهشگر که زبان انگلیسی زبان مادری اش باشد با یک پژوهشگر که زبان غیر انگلیسی زبان مادری اش است برای نگارش یک مقاله ی علمی متفاوت است. بنابراین توصیه می شود بعد از ترجمه ی متن مقاله ی خود در صورتی که این متن فارسی بوده و به انگلیسی ترجمه شده است آن را به یک ادیتور نیتیو که مسلط به زبان انگلیسی و غیر ایرانی است بسپارید تا مقاله را جمله به جمله و با دقت و تجربه ی زبانی اش بررسی و اصلاح کند. اگر این ادیتور نیتیو پژوهشگر هم باشد که چه بهتر! در این رابطه توصیه می شود از موسسه هایی که در زمینه ویراستاری نیتیو یا مشاوره نگارش علمی مقاله های تخصصی در علوم پزشکی فعالیت می کنند کمک بگیرید. یکی از این موسسه های پژوهشی که مورد تایید و استقبال بسیاری از نویسنده های معتبر در حوزه ی پژوهش در علوم پزشکی است، مدیتورها Meditorha.com بوده که علاوه بر اینکه در زمینه نگارش متون تخصصی با تیم پژوهشگر و حاذق همکاری دارد در زمینه ترجمه، ادیت زبانی نیتیو و پارافریز یا بازنویسی متون دارای پلاجیاریزم بصورت حرفه ای همکاری دارد. از مزایای تیم ادیتور نیتیو در مدیتورها، تسلط کامل به زبان انگلیسی به شکلی که انگلیسی زبان مادری آن ها است و پژوهشگر بودن است بعلاوه کلیه ی آن ها دانش جو یا دانش آموخته ی رشته های علوم پزشکی هستند. همچنین سیستم ثبت سفارش در مدیتورها امکان پشتیبانی ۲۴ ساعته،‌ گفتگو با مترجم یا نگارنده ی سفارش و بسیاری موارد مهم دیگر را برای کاربرها فراهم کرده است. پیشنهاد می کنم حتما مدیتورها را بررسی کنید و اگه نیاز به کمک دارید ثبت سفارش ترجمه پزشکی یا مقاله یا ادیت زبانی نیتیو انجام دهید.

meditorha.com

نکته ششم: به مجله ی موردنظرتان نگاه بندازیم

هر مجله یک گاید لاین یا دستور العمل منحصر به فرد دارد که نویسنده ها باید براساس آن مقاله خود را تنظیم کنند. این مسئله زیباتر است اگر مترجم در حین ترجمه ی مقاله، مجله را هم بررسی کند تا براساس گاید لاین آن مقاله را همزمان با ترجمه، تنظیم کند. مثلا یکی از موارد مهمی که در گایدلاین مجله ها ذکر شده است تعداد کلمات چکیده ی مقاله است. فرض کنید یک مجله نوشته است تعداد کلمات چکیده ۱۵۰ باشد یکی نوشته تعداد کلمات ۲۵۰ باشد. یک مترجم زمانی که می داند ترجمه ی چکیده باید کوتاه تر باشد طبیعتا فقط به ترجمه ی جمله های مهم در آن می پردازد و از ترجمه ی مواردی که مهم نیستند می پرهیزد. لازم به ذکر است که از دیگر خدمات پژوهشی موسسه مدیتورها تنظیم مقاله براساس گایدلاین مجله ی موردنظر است که این موضوع برخلاف آنچه به نظر می رسد بسیار مهم است! چرا که گاهی یک مقاله ی ضعیف که به درستی طبق گاید لاین مجله تنظیم شده است نظر ادیتور اصلی مجله را جلب می کند اما ممکن است یک مقاله ی با کیفیت که نویسنده ی آن به گاید لاین توجه نداشته و سریعا کار سابمیت مقاله را انجام داده، دل ادیتور مجله را بزند! پس شما می توانید برای تنظیم مقاله ی خود براساس دستورالعمل مجله ی موردنظرتان موسسه مدیتورها را انتخاب کنید.

نکته هفتم: دو پژوهشگر بهتر از یک پژوهشگر

بعد از اینکه ترجمه ی مقاله شما انجام شد لطفا حتما مقاله ی خودتان را برای یک پژوهشگر مورد اعتماد که چند سال دود چراغ خورده است ارسال کنید! تقریبا در همه ی مراحل علمی نیاز به یک راهنما وجود دارد. گاهی بررسی یک پژوهشگر و استفاده از راهنمایی های او می تواند مقاله ی شما را چند پله به جلو بیندازد از این نظر که در یک مجله با اعتبار و شاخص تاثیر بیشتر به چاپ برسد یا اینکه کارشناسی او به پیشنهاد جالبی برای ارائه ی نتایج مقاله برسد. علاوه بر این ممکن است دید یک پژوهشگر دیگر به شما در روان تر کردن متن ترجمه شده کمک کند و مثلا اگر متن شما در جایی از نظر پژوهشی اشتباه ترجمه شده برای مثال از اصطلاحاتی مثل et al در قسمت بحث مقاله استفاده کرده اید یا از so که در مقاله ها مرسوم نیستند استفاده کردید، به شما گوشزد می شود که از کلمات و حروف بهتری استفاده کنید. به خصوص اگر پژوهشگر تازه کاری هستید حتما با یک پژوهشگر خبره مشورت کنید. این مسئله لزوما از نظر ترجمه مشکلی ندارد اما مرسوم نیست که بسیاری از کلمات در مقاله ی علمی آورده شوند که همین می تواند با رد مقاله شما در مجله ی معتبر همراه باشد.

در پایان توصیه می کنم که پس از تکمیل مقاله خود و نهایی کردن آن سرقت ادبی یا پلاجیاریزم آن را بررسی کنید. این کار می تواند با نرم افزار و وبسایت های مختلفی به صورت رایگان یا با دادن هزینه انجام شود اما به شما نرم افزار ithenticate که از اعتبار بیشتری در جوامع علمی و آکادمیک برخوردار است پیشنهاد می شود. در موسسه مدیتورها شما می توانید با ثبت سفارش بررسی سرقت ادبی و آپلود مقاله خود کمتر از یک ساعت فایل نهایی بررسی سرقت ادبی با این نرم افزار را تحویل بگیرید.