مراقبت‌های بعد از جراحی‌ زیبایی پوست، بینی و کاشت مو

به گزارش بهداشت نیوز، آیا شما از مراقبت‌های بعد از جراحی‌ زیبایی پوست، بینی و کاشت مو اطلاع دارید؟ آیا می‌دانید که کمی سهل‌انگاری در این مساله، ممکن است علاوه بر عدم دستیابی به یک نتیجه رضایت‌بخش باعث بروز عوارض جدی شود؟ امروزه با پیشرفت علم پزشکی بخصوص در زمینه جراحی پلاستیک و زیبایی، طیف وسیعی از روش‌های جراحی زیبایی وجود دارد. از این طیف می‌توان به مواردی مانند جراحی زیبایی بینی (رینوپلاستی)، جراحی افتادگی پلک چشم (بلفاروپلاستی)، کشیدن پوست صورت، تزریق فیلر‌های پوستی، برجسته کردن لب‌ها، پروتز گونه‌ها، جوانسازی پوست، لیپوساکشن، پیکرتراشی، کوچک یا بزرگ کردن سینه، لابیا پلاستی و غیره اشاره کرد. در این مطلب سعی کردیم شما را با نکات کلیدی در زمینه نحوه انجام، عوارض، پیشگیری از بروز عوارض و مراقبت‌های بعد از جراحی‌ زیبایی پوست، بینی و کاشت مو آشنا کنیم. علاوه بر این، برخورداری از یک مشاوره پزشکی غیرحضوری، با توجه به اینکه در منزل دوره نقاهت را می‌گذرانید و امکان رفت و آمد برای شما مشکل است؛ نیز می‌تواند گزینه عالی باشد تا در هر لحظه ابهامات شما در زمینه مراقبت‌های لازم پس از جراحی را برطرف کند.

انواع جراحی زیبایی

در کنار انواع روش‌های جراحی زیبایی تهاجمی مانند عمل بینی، لیپوساکشن، پیکرتراشی، کشیدن پوست صورت و گردن، کاشت گونه و چانه و غیره که نیاز به حضور در اتاق عمل و بیهوشی کامل دارند؛ روش‌هایی مانند کاشت مو، هایفوتراپی، میکرونیدلینگ، مزوتراپی صورت، پاکسازی صورت، تزریق ژل لب، شکل‌دهی بینی با لیزر یا پروتز و زاویه‌سازی فک به صورت سرپایی انجام می‌شوند و اگر طبق نظر پزشک با انجام آن‌ها مشکل شما برطرف می‌شود؛ بهتر است به سراغ آن‌ها بروید. بنابراین یک مشاوره پزشکی خوب با پزشک متخصص جراحی پلاستیک و زیبایی قبل از انجام انواع جراحی زیبایی، می‌تواند شما را از رفتن به یک مسیر پرمخاطره منع کند. البته قابل ذکر است که این روش‌های کمتر تهاجمی همیشه نتیجه‌بخش نیستند. در ادامه به جزئیات انواع روش‎های جراحی زیبایی به خصوص جراحی‌ زیبایی پوست، بینی و کاشت مو اشاره خواهیم کرد تا در هنگام تصمیم برای انجام آن‌ها با آگاهی بیشتری عمل کنید.

جراحی‌های پوست

در اینجا به طور خلاصه به جزئیات هرکدام از روش‌های جراحی زیبایی پوست که به طور ویژه امروزه بین خانم‌ها بسیار رایج هستند؛ اشاره شده است:

• عمل پلک چشم. عمل جراحی پلک بالا معمولا به دلایل زیبایی یا بهبود بینایی در بیمارانی که پلک‌های چشم مانع بینایی آن‌ها است، انجام می‌شود. چرا که افتادگی پلک چشم می‌تواند باعث ظاهری پیرتر در هر فردی شود. در طی این عمل جراحی زیبایی معمولا توده‌های چربی و پف زیر چشم نیز برداشته و برطرف می‌شوند. به طور معمول بعد از 10 تا 14 روز التهاب محل برش کمتر و طی هفته‌ها یا ماه‌ها کاملا برطرف می‌شود.
• جراحی کشیدن پوست صورت و گردن. این عمل زیبایی اصولا برای برای رفع چین و چروک و افتادگی‌های پوست ناشی از پیری در این نواحی انجام می‌شود و با کشیدن پوست و لیفت آن باعث سفت‌تر و جوان‌تر شدن ظاهر صورت فرد می‌شود. بخیه‌ها معمولا 5 تا 10 روز پس از عمل جراحی کشیده می‌شوند، اما تا بهبودی کامل باید چند هفته صبر کرد.
• ایمپلنت صورت. یا برجسته‌سازی صورت روشی است که به کمک تزریق انواع فیلر ظاهر نواحی لب، چانه، گونه و فک برجسته شده و در نهایت صورت فرم زیبایی به خود می‌گیرد.
• کاشت گونه و چانه. در طی یک عمل جراحی با بیهوشی کامل برای برجسته کردن بیشتر گونه‌ها به خصوص در افرادی که در فرم صورت خود گونه ندارند، کاشت پروتز گونه یا چانه انجام می‌شود.
• میکرونیدلینگ صورت. این روش بدون نیاز به جراحی و بیهوشی می‌تواند به جوانسازی پوست صورت شما کمک کند. در این روش به کمک دستگاهی که دارای سوزن‌های بسیار ریزی است، منافذی در سطح پوست ایجاد می‌شود. فرآیند ترمیم این منافذ باعث تحریک تولید مجدد کلاژن و الاستین پوست صورت و رفع چین و چروک، انواع لک و جای جوش و کاهش ترک‌های پوستی می‌شود.

• هایفوتراپی صورت. در این روش غیرتهاجمی و با عوارض بسیار کم، از امواج فراصوت برای تحریک تولید رشته‌های کلاژن و جوانسازی صورت استفاده می‌شود. با توجه به اینکه در آن نیازی به ایجاد برش نیست، خطرات و عوارض جانبی ناشی از جراحی‌های پلاستیک صورت و لیفتینگ وجود ندارد و در نهایت باعث کاهش چین و چروک، سفت و صاف شدن پوست آن می‌شود.
• پاکسازی صورت. امروزه انجام این روش بسیار رایج شده است. پاکسازی به کمک لایه‌برداری پوست می‌تواند به از بین بردن سلول‌های مرده و اضافی کمک کند. زیرا اگر این سلول‌ها به مدت زیادی روی پوست بمانند، می‌توانند منافذ پوست را مسدود کرده و منجر به ظاهر کدر آن شوند. توصیه می‌کنیم که قبل از هرگونه لایه‌برداری و یا پاکسازی با پزشک متخصص پوست و مو مشورت کنید. چرا که در صورت انجام نادرست، می‌تواند باعث ایجاد جای زخم (اسکار) دائمی و حتی بدتر از آن آکنه‌های التهابی شود. امروزه از لیزر صورت نیز برای پاکسازی موهای زائد و جوانسازی آن استفاده می‌شود. عوارض لیزر در صورت انجام نادرست، معمولا شامل سوختگی، تغییر رنگ پوست و جای زخم است. البته عوارض موقتی مانند التهاب، قرمزی و پوسته‌پوسته شدن نیز وجود دارد که معمولا خود به خود برطرف می‌شوند.
• لیپوساکشن. لیپوساکشن نوعی عمل جراحی تهاجمی است که در آن جراح از نواحی خاصی از بدن (مانند ناحیه شکم یا غبغب صورت) چربی‌های اضافی را تخلیه یا ساکشن می‌کند تا ظاهری یکدست به آن‌ها بدهد. در حال حاضر سه نوع عمل لیپوساکشن با نام‌های لیپوساکشن تامسنت، لیپوساکشن با لیزر و لیپوساکشن فراصوت وجود دارد. اصولا این‌ها مانند جراحی‌های آبدومینوپلاستی (لیفت و حذف پوست و چربی اضافی شکم) و مونس پلاستی (رفع افتادگی پوست شکم بر روی ناحیه تناسلی در اثر زایمان) نوعی جراحی پیکرتراشی محسوب می‌شوند.

جراحی زیبایی بینی

در صورتی‌که از ظاهر بینی خود راضی نیستید، می‌توانید به کمک عمل بینی فرم آن را تغییر دهید و تناسب آن را با بقیه اجزای صورت خود بیشتر کنید. در حال حاضر بر اساس فرم اولیه بینی، میزان نقص و نوع سلیقه شما، انواع عمل بینی مختلف مانند عمل بینی عروسکی، جراحی بینی گوشتی، عمل جراحی بینی فانتزی، جراحی بینی استخوانی، عمل بینی نیمه فانتزی و لیفت بینی گوشتی وجود دارد که به تشخیص پزشک جراح یکی از آن‌ها انجام می‌شود. به همین دلیل معمولا بر حسب وضعیت بالینی فرد قیمت جراحی بینی نیز متغیر است.

کبودی ناشی از عمل بینی معمولا طی ده روز برطرف می‌شود. در شرایطی‌که دکتر زیبایی تشخیص دهد؛ می‌توان به کمک لیزر یا پروتز برای تغییر فرم بینی استخوانی بدون عمل جراحی اقدام کرد و یا حتی به کمک لیفت بینی با فیلر یا نخ، بدون جراحی ظاهر آن را تغییر داد. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم پیش از اقدام برای عمل با چندین جراح پلاستیک و زیبایی مشورت کنید. برای این موضوع می توانید از مشاوره دکتر آنلاین زیبایی نیز استفاده نمایید.

کاشت مو

کاشت مو معمولا برای افزودن موهای بیشتر به ناحیه‌ای از سر شما که ممکن است طاس شده باشد، انجام می‎شود. این کار با برداشتن مو از قسمت‌های دارای موهای ضخیم سر (پشت یا کنار سر) یا سایر قسمت‌های بدن و پیوند دادن آن به قسمت خالی شده پوست سر انجام می‌شود. طبق آمار در جهان حدود حدود 60 درصد از مردان و 50 درصد از زنان نوعی ریزش مو را تجربه می‌کنند. برای رفع این مسئله، اغلب افراد از محصولات بدون نسخه، از جمله درمان‌های موضعی مانند ماینوکسیدیل (روگاین) استفاده می‌کنند. در حال که کاشت مو یکی دیگر از روش‌های ترمیم است. اولین پیوند یا کاشت مو در سال 1939 در ژاپن انجام شد. این روش معمولاً در مطب پزشک و تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. طاسی بخشی از سر، اصولا به ژنتیک بر می‌گردد. از دیگر عوامل آن می‌توان به نوع رژیم غذایی، استرس زیاد، بیماری‌های خاص، عدم تعادل هورمونی بدن و مصرف بعضی از داروها اشاره کرد.

اما در پاسخ به این سوال که آیا واقعا کاشت مو نتیجه‌بخش است یا خیر؟ می‌توان گفت که تا الان روش کاشت مو از محصولات ترمیم مو نتایج بهتری داشته است. اما فاکتورهایی وجود دارد که باید در این زمینه در نظر گرفت:

• در هر نقطه‌ای از سر، 10 تا 80 درصد موهای کاشته شده نیاز به گذشت حدود سه تا چهار ماه برای رشد بیشتر دارند.
• مانند موهای معمولی، موهای کاشته شده نیز با گذشت زمان نازک می‌شوند.
• یک مطالعه معتبر در سال 2016 نشان داد که به کمک تزریق پلاسما می‌توان تا 75 درصد یا بیشتر به رشد موهای پیوند شده کمک کرد.

دقت کنید که کاشت مو برای همه افراد مفید نیست و این پزشک است که باید پیش از کاشت مو با توجه به شرایط بالینی شما درصد موفقیت شما را اعلام کند. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم حتما این کار را در یک مرکز پزشکی معتبر انجام دهید و با پزشکان جراحی پلاستیک و پوست و مو پیش از اقدام مشورت کنید.

انواع روش‌های کاشت مو

در حال حاضر با پیشرفت مداوم علم پزشکی، روش‌های جدیدی ظهور کرده‌اند که مطمانا مزایایی نسبت به روش‌های قدیمی دارند. در ادامه به ویژگی‌های همگی اشاره خواهیم کرد.

• کاشت مو به روش FUT. در این روش قدیمی یک نوار باریک حاوی فولیکول‌های مو از قسمت پشت سر فرد برداشته و به صورت تکه تکه به بخش‌های بدون مو (معمولا جلو یا فرق سر) منتقل می‌شوند. بر حسب وضعیت بالینی فرد یک تا دو هفته دوره نقاهت دارد.
• کاشت مو به روش FIT. این روش برخلاف قبلی نیاز به بیهوشی کامل ندارد و به صورت سرپایی هرکدام از فولیکول‌های برداشته شده به سرعت پیوند زده می‌شوند.
• کاشت مو به روش SUT. روش SUT که از جدیدترین و محبوب‌ترین روش‌های کاشت مو است، به کمک دستگاه‌های پیشرفته خاصی توانسته درصد موفقیت را به حداکثر میزان ممکن برساند. در واقع به کمک این دستگاه‌ها، انتخاب و برداشت فولیکول‌ها به شکلی ایمن انجام شده و سپس توسط جراح به ناحیه جدید منتقل می‌شود. می‌توان گفت که در مقایسه با روش‌های قبلی عوارض معمول ناشی از کاشت مو در این روش به صفر رسیده و فرد می‌تواند به سرعت به فعالیت‌های روزانه خود برگردد.
• کاشت مو به روش HRT. در مواردی که فرد به طور کامل طاس باشد، موهای آماده و مشابه موی بیمار توسط پزشک انتخاب و جایگزین می‌شوند.
• کاشت مو به روش BHT. این روش اصولا به عنوان آخرین روش برای درمان طاسی و کم مویی در نظر گرفته می‌شود. چرا که به علت نبود مو در بانک مو (منظور پشت سر و کناره‌های آن است) از بخش‌های دیگر بدن مثل قفسه سینه، پاها و دست‌ها برای برداشت فولیکول پیوندی استفاده می‌شود.

عوارض انواع جراحی‌های زیبایی

عمل‌های جراحی زیبایی نیز مانند هر نوع عمل جراحی دیگر عوارض خاص خود را دارند. در ادامه به صورت جداگانه به عوارض جراحی زیبایی پوست، بینی و کاشت مو اشاره خواهیم کرد.

عوارض انواع جراحی زیبایی پوست

از عوارض شایع جراحی زیبایی پوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عوارض اولیه: خون‌ریزی، آسیب به ساختارهای مهم بدن مانند اعصاب محیطی، واکنش‌های جانبی به داروها و بسته نشدن زخم
• عوارض ثانویه: عفونت زخم، باز شدن بخیه، ایجاد شکاف در زخم، تاخیر در بهبودی و تورم مداوم
• عوارض دیررس: ماندن جای زخم یا اسکار که از نظر زیبایی واقعا ناخوشایند است و بروز تومورهای سرطانی عودکننده

عوارض جراحی بینی

از خطرات و عوارض جانبی جراحی زیبایی بینی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خون‌ریزی
• عفونت
• واکنش نامطلوب به بیهوشی مانند رفتن به کما
• مشکل در تنفس از طریق بینی
• درد، کبودی یا تورم مداوم
• بی‌حسی دائمی در بینی و اطراف آن
• ماندن جای زخم
• سوراخ در سپتوم (سوراخ شدن تیغه بینی)
• امکان فرم بینی ناموزون و نیاز به جراحی دوباره

عوارض کاشت مو

از عوارض انجام انواع روش‌های کاشت مو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خون‌ریزی
• عفونت
• تورم پوست سر
• کبودی دور چشم
• ایجاد پوسته اضافی در مناطقی از پوست سر که برداشت یا کاشت فولیکول انجام شده است
• بی‌حسی پوست سر در مناطق تحت درمان
• خارش
• التهاب یا عفونت فولیکول‌های مو که به عنوان فولیکولیت شناخته می‌شود
• ریزش ناگهانی اما موقت موهای کاشته شده
• رد پیوند فولیکول‌های کاشته شده و عدم دریافت نتیجه مطلوب

بنابراین با توجه به عوارض موجود، بهتر است پیش از اقدام برای انجام جراحی زیبایی پوست، بینی و کاشت مو با پزشک متخصص جراحی پلاستیک و زیبایی یا پوست و مو مشورت کنید. چرا که مثلا به دلیل وجود بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت، فشار خون بالا، قلب و عروق و غیره مطمانا کاندید خوبی برای انجام جراحی نیستید.

نحوه مراقبت پس از جراحی زیبایی برای کاهش بروز عوارض و ریسک‌ها

هرکدام از جراحی‌های زیبایی پوست، بینی و کاشت مو نیاز به روش خاصی برای مراقبت پس از جراحی دارند. اگر می‌خواهید با عوارض جدی رو به رو نشوید و زودتر دوران نقاهت خود را بگذرانید؛ حتما به نکات ارائه شده در این بخش توجه کنید. البته مطمانا پزشک و جراح شما نکات دقیق‌تری ارائه خواهند داد.

مراقبت پس از جراحی زیبایی پوست

پس از جراحی معمولا آن ناحیه از پوست حساس‌تر می‌شود و نیاز به مراقبت بیشتری دارد، مراقبت‌هایی مانند:

• استفاده از کمپرس یخ یا سرد به ویژه در سه روز اول پس از جراحی، برای به حداقل رساندن تورم
• دستکاری نکردن پوست یا جای بخیه، چرا که التهاب و کبودی ناشی از آن به خودی خود برطرف می‌شود. از طرفی دستکاری جای زخم سرعت بهبودی را کاهش می‌دهد و می‌تواند احتمال بروز عفونت یا اسکار را افزایش دهد.
• عدم استفاده از شوینده‌های بسیار اسیدی و قلیایی و به جای آن استفاده از محصولات ملایم و ضد آلرژی مانند پاک‌کننده‌های غیرصابونی و مرطوب‌کننده‌های بدون عطر
• عدم حضور در معرض آفتاب مستقیم و استفاده از کرم‌های ضد آفتاب برای صورت و بدن. SPF 30 یا 40 کافی است و SPF های بالاتر ممکن است باعث بسته شدن منافذ شوند.
• نوشیدن روزانه شش تا هشت لیوان آب بعد از هر نوع عمل جراحی زیبایی. چرا که در جوان‌سازی پوست و دفع سموم از بدن بسیار موثر است.
• عدم انجام فعالیت زیاد و تعریق زیاد پوست

مراقبت پس از جراحی زیبایی بینی

بعد از جراحی برای کاهش خونریزی و تورم باید در رختخواب استراحت کنید و سرتان را رو به بالا بگیرید. بینی شما ممکن است به دلیل تورم یا به دلیل وجود آتل‌هایی که در داخل بینی قرار گرفته‌اند، گرفتگی داشته باشد. اکثرا پانسمان داخلی یک تا هفت روز پس از جراحی باقی می‌ماند و پزشک برای محافظت و پشتیبانی بیشتر، آتل بینی را برای حدود یک هفته در محل قرار می‌دهد. وجود خونریزی جزئی برای چند روز پس از جراحی یا پس از برداشتن پانسمان معمول است. گاز پانسمان را طبق دستور پزشک عوض کنید. برای کاهش بیشتر احتمال خونریزی و تورم، پزشک ممکن است از شما بخواهد که چندین هفته پس از جراحی اقدامات احتیاطی زیر را دنبال کنید:

• از انجام فعالیت‌های سنگین مانند ایروبیک و دویدن حتی آهسته خودداری کنید.
• به جای دوش گرفتن در وان حمام کنید.
• غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه ها و سبزیجات استفاده کنید. زیرا یبوست می‌تواند باعث فشار در محل جراحی شود.
• از حالت‌های محرک چهره مانند لبخند شدید اجتناب کنید.
• دندان‌های خود را به آرامی مسواک بزنید تا حرکت لب بالایی شما محدود شود.
• لباس‌هایی مانند پیراهن یا ژاکت را به آرامی بپوشید.
• برای جلوگیری از فشار روی بینی، حداقل چهار هفته بعد از جراحی عینک یا عینک آفتابی را روی بینی خود قرار ندهید.
• از کرم ضد آفتاب با SPF30 استفاده کنید. زیرا آفتاب زیاد ممکن است باعث تغییر رنگ نامنظم دائمی در پوست بینی شما شود.
• محدود کردن سدیم در رژیم غذایی به از بین رفتن سریع‌تر تورم کمک می‌کند. بعد از جراحی چیزی مانند بسته‌های یخ را روی بینی خود قرار دهید. معمولا بعد از دو تا سه هفته پس از جراحی تورم یا کبودی زیر چشم‌ها از بین می‌رود؛ اما رفع ورم بینی مدت زمان بیشتری طول میکشد.

مراقبت پس از کاشت مو

پس از کاشت مو، جراح شما با دقت باندها را بر می‌دارد. ممکن است ناحیه متورم شده باشد و از پماد تریامسینولون برای کاهش آن استفاده شود. برای چند روز آینده، جراح احتمالا داروهای زیر را تجویز می‌کند که باید منظم مصرف شوند:

• داروهای ضد درد، مانند ایبوپروفن (Advil)
• آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت
• ضدالتهاب، مانند استروئیدهای خوراکی برای تسکین تورم
• داروهایی مانند فیناستراید (Propecia) یا ماینوکسیدیل (Rogaine) برای کمک به تحریک رشد مو

در ادامه به برخی از نکات مراقبت‌های ویژه بعد از جراحی کاشت مو اشاره شده است:

• چند روز پس از جراحی صبر کنید و سپس موهای خود را بشویید. بهتر است در چند هفته اول از شامپوهای ملایم استفاده کنید.
• باید در مدت 3 روز بتوانید به کار یا فعالیت‌های عادی خود برگردید. در غیر این صورت، حتما با پزشک خود صحبت کنید.
• برای مدت 3 هفته به آرامی موهای خود را شانه بزنید و سر شانه را روی پیوندهای فرلیکول جدید نزنید.
• تا زمانی‌که پزشک به شما اعلام کند مشکلی نیست، از هیچ کلاهی استفاده نکنید.
• حدود یک هفته ورزش نکنید.

اگر بعضی از موهای پیوند شده ریختند نگران نباشید؛ چرا که این مساله بخشی از فرآیند کاشت مو است. موهای کاشته شده ممکن است رشد چندانی نداشته باشند و یا تا چند ماه به طور یکپارچه با موهای اطراف خود هماهنگ نشوند.

سخن آخر

ممکن است به دلیل رواج بالای جراحی‌های زیبایی به خصوص در میان خانم‌ها، تصور کنید که این نوع از جراحی‌ها بدون عارضه هستند و یا عارضه کمی دارند. بالعکس از نظر بسیاری از متخصصان، جراحی‌های زیبایی مخصوصا انواع تهاجمی آن‌ها که نیاز به بیهوشی کامل دارند؛ از ریسک بالایی برخوردار هستند و در مواردی در اثر بروز آمبولی ریوی به علت وجود لخته خون در یکی از سرخرگ‌های ریه به سکته مغزی یا مرگ منجر شده‌اند. پس پیش از اقدام برای انجام جراحی زیبایی پوست، بینی و کاشت مو حتما با پزشک متخصص مشورت کنید تا مطابق وضعیت بالینی شما میزان ریسک و عوارض جراحی مشخص شود. علاوه بر این پس از جراحی نیز باید تحت نظر پزشک باشید و از دستورالعمل مراقبتی ارائه شده تبعیت کنید.

با توجه به وضعیت فعلی همه‌گیری ویروس کرونا و اینکه شما نمی‌توانید پس از جراحی به صورت مداوم در رفت و آمد باشید، پلتفرم پذیرش24 یکی از گزینه‎های پیشنهادی ما به شما است که امکان مشاوره آنلاین پزشکی را فراهم کرده و می‌توانید با مراجعه به وب سایت و یا اپلیکیشن آن، 24 ساعته و آنلاین به صورت تلفنی و متنی از مشاوره با مجرب‌ترین پزشکان متخصص جراح پلاستیک، پوست و مو و گوش و حلق و بینی کشور بهره‌مند شوید. علاوه بر امکان ارتباط با پزشک آنلاین در وب سایت پذیرش 24، به کمک نوبت‌ دهی آنلاین آن نیز می‎توانید از منزل برای هر روز و ساعتی که راحت‎تر هستید با چند کلیک از پزشک مورد نظر خود نوبت ملاقات بگیرید. در کنار همه این‎ها، در تالار گفتگو زمینه‌ای فراهم شده که می‌توانید پرسش و پاسخ رایگان با پزشکان مورد نظر خود داشته باشید. پیشنهاد می‌کنیم مطالب به‎روز و تخصصی مجله سلامتی آن را نیز از دست ندهید.