قرص آزیترومایسین؛ عوارض و کاربردهای آن | اثر آزیترومایسین بر کرونا

قرص آزیترومایسین چیست؟

به گزارش بهداشت نیوز، آزیترومایسین آنتی بیوتیکی از نوع ماکرولید است که کارش را با متوقف کردن رشد باکتری های عامل عفونت، پیش می برد. این آنتی بیوتیک می تواند بسیاری از بیماری های عفونی باکتریایی را درمان کند. تصور اینکه تمام آنتی بیوتیک ها را می توان جایگزین هم کرد و به جای یکی از دیگری استفاده کرد را، متوقف کنید. تجویز نوع آنتی بیوتیک مناسب بیمار، تنها در حیطه تخصص پزشک است. پس از مصرف خودسرانه ی آنتی بیوتیک یا جایگزین کردن آنها خودداری کنید. آزیترومایسین نیز همانند اغلب آنتی بیوتیک ها توانایی مقابله با باکتری‌های خاص عامل رشد عفونت را دارد اما در برابر عفونت های ویروسی معمولا بی نتیجه است؛ بنابراین از آزیترومایسین برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده نمی شود.

آزیترومایسین با نام تجاری زیتروماکس  و به شکل قرص، کپسول، قطره چشمی و تزریقی در بازار موجود است. کپسول آزیترومایسین 500 و 250 بیش از بقیه اشکال این دارو، مصرف دارد.

این آنتی‌بیوتیک، نیمه عمر نسبتا طولانی دارد و در بافت به خوبی نفود کرده و مانع رشد باکتری های موجد عفونت می شود.

موارد مصرف قرص آزیترومایسین

از آزیترومایسین برای درمان بیماری های زیر استفاده می شود؛

 عفونت های حاد گوش میانی

 عفونت های پوست

 عفونت مجاری تنفسی

عفونت های دستگاه تناسلی

ذات الریه

برونشیت

عفونت های ادراری

بیماری انسدادی مزمن ریوی

عفونت دهانه رحم

سوزاک حاد مجاری ادراری

عفونت باکتریایی دریچه قلب

عفونت های سینوسی

مقدار و دوز مصرف قرص آزیترومایسین

برای مصرف آزیترومایسین مطابق با نسخه پزشکتان عمل کنید، درست به همان اندازه که پزشک برای رفع بیماری شما تجویز کرده است. دوز تجویزی آزیترومایسین به وضعیت بیماری، سن بیمار و میزان پاسخگویی بدن به آنتی بیوتیک بستگی دارد. برای تجویز آزیترومایسین برای کودکان، وزن آنها نیز در نظر گرفته می‌شود.

• به طور معمول، برای روز اول درمان، پزشک یک دوز 500 میلی گرمی تجویز میکند و در روزهای بعد آن را به 250 میلی گرم، تقلیل میدهد.

• گاهی پزشک برای پیشگیری از عفونت های مزمن سینه، آزیترومایسین تجویز میکند. در این موارد، معمولا سه بار در هفته از این دارو باید استفاده کنید.
• دوره درمان با آزیترومایسین بین 1 تا 5 روز است.
• این دارو ممکن است تا 48 ساعت بعد از مصرف در بدن باقی بماند.
• ساعت مشخصی برای مصرف دارو در نظر بگیرید و هر روز در همان ساعت مشخص دارویتان را مصرف کنید.
• آنتی بیوتیک آزیترومایسین را می توانید با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. با این حال بهتر است که با خوردن آن همراه با غذا، از عوارض جانبی ای مثل معده درد و یا حالت تهوع پیشگیری کنید.
• اگر در نسخه شما شربت آزیترومایسین نوشته شده است، قبل از مصرف خوب تکان دهید.
• اگر مصرف کننده آزیترومایسین کودک است و پس از 30 دقیق بعد از اولین مصرف دچار حالت تهوع شد، سریع به پزشک تماس بگیرید.
• دوره درمانی خود را با آزیترومایسین به پایان ببرید، حتی اگر در نیمه راه متوجه شدید که کاملا علائم عفونت در شما از بین رفته است. ادامه دادن به مصرف آنتی بیوتیک تا پایان دوره تجویزی به عدم بازگشت مجدد عفونت کمک میکند.
• در صورتی که پس از گذشت چند روز از مصرف آزیترومایسین علائم بیماری در شما کاهش پیدا نکرده یا تشدید شد، حتما با پزشک تان مشورت کنید.
• هرگز از آزیترومایسین، خودسرانه و بدون نسخه پزشک و جهت درمان گلودردهای عفونی ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا استفاده نکنید.
• هنگام مصرف قرص یا کپسول آزیترومایسین آب زیادی بنوشید. حداقل یک لیوان آب کامل با این دارو مصرف کنید.
• به دلیل طعم تلخ داروی مایع آزیترومایسین، می توانید پس از مصرف آن به کودکتان آبمیوه بدهید.
• معمولا یک دوز از این آنتی بیوتیک برای مصرف در طی یک روز تجویز می شود، با این حال اگر دوز مصرفی تان را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر چند ساعت تا دوز بعدی مانده است، فقط یک دوز مصرف کنید.
• هرگز زمان مصرف دو دوز آزیترومایسین را با هم یکی نکنید.
• آزیترومایسین می بایست در دمای اتاق اما به دور از حرارت و رطوبت نگهداری شود. این دارو را در حمام نگهداری نکرده و در دسترس کودکان قرار ندهید.
• آزیترومایسین را 10 روز بعد از باز شدن آن، دور بریزید.
• تا 2 ساعت بعد از مصرف آزیترومایسین از رانندگی کردن و دیگر فعالیت و شغل هایی که نیاز به تمرکز و هوشیاری دارند، خودداری کنید.پ
• افرادی هستند که به محض احساس گلودرد به مصرف آنتی بیوتیک ها رو می آورند. اینکه نوع گلودرد ناشی از چه عفونتی است و چه نوع آنتی بیوتیک برای درمان آن موثر است، تنها در حیطه اختیارات پزشک است. به هیچ عنوان گلودرد را با تجویز خودسرانه درمان نکنید.

تداخل دارویی قرص آزیترومایسین

همانند بسیاری از داروها، آزیترومایسین نیز با برخی از داروهای دیگر سازگاری نداشته و ممکن است با ایجاد تداخل دارویی عوارضی به دنبال داشته باشد. داروهایی که با آزیترومایسین تداخل دارند عبارتند از؛

• داروهای ضد اسیدی که برای سوءهاضمه تجویز می شوند.

• وارفارین و داروهای رقیق کننده خون که جهت پیشگیری از لخته شدن خون تجویز شده اند.
• کلشی سین که داروی نقرس است.
• دیگوکسین، داروی قلب
• ریفابوتین ، آنتی بیوتیک
• سیکلوسپورین یا تاکرولیموس که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی جهت پیشگیری از واکنش بیش از حد هستند.
• نلفیناویر، داروی ایدز
• داروهای کاهش کلسترول همانند سیمواستاتین و آتورواستاتین
• از عوارض آزیترومایسین اثرگذاری برای روی تپش قلب است، پس اگر داروی دیگری که از چنین عارضه ای برخوردار است استفاده می کنید، حتما با پزشک تان در این باره صحبت کنید. از جمله‌ی این داروها می توان به داروهای افسردگی مانند سیتالوپرام، داروهای ضد روانپریشی، داروهای ضد تهوع و استفراغ، بعضی از آنتی بیوتیک ها و برخی داروهای گیاهی اشاره کرد.

عوارض جانبی آزیترومایسین

همانند اغلب داروها ممکن است هنگام مصرف آزیترومایسین با عوارضی رو به رو شوید. اغلب افرادی که آزیترومایسین مصرف کرده اند، گزارش عوارض جدی نداده و تنها عوارض اندکی داشته اند. از جمله عوارض آزیترومایسین می توان به به مواد زیر اشاره کرد.

اسهال و درد شکمی

ضعف و سرگیجه

حالت تهوع و استفراغ

درد قفسه سینه و تپش قلب

رفلاکس معده

سردرد

احساس خستگی و ضعف

حساسیت های پوستی

حساسیت به نور خورشید

خشکی پوست

عوارض عنوان شده معمولا در 24 ساعت ابتدایی مصرف دارو خودشان را نشان میدهند و پس از آن به مرور محو می شوند. چنانچه پس از گذشت 24 ساعت از مصرف دارو عوارض از بین نرفته یا زیاد شد، حتما به پزشک اطلاع دهید.

آزیترومایسین ممکن است در برخی از افراد عوارض جانبی جدی تری ایجاد کند که البته احتمال آن بسیار نادر است از جمله؛

کم رنگ شدن مدفوع

کاهش شنوایی

تاری دید و پرش پلک

مشکلات گفتاری

ضعف عضلانی

مشکلات کبدی

تغییر ریتم قلب

زردی چشم و پوست

ادرار تیره

تپش قلب ناگهانی

غش کردن

اختلال در نفس کشیدن

ورم کردن صورت، لب و زبان یا گلو

در صورت مشاهده عوارض جدی که در بالا به آنها اشاره شد، سریع به پزشک مراجعه کنید.

سابقه بیماری

اگر سابقه بیماری های کلیوی، کبدی و عضلانی دارید، حتما قبل از مصرف آزیترومایسین، این مسئله را با پزشک تان مطرح کنید.

منع مصرف آزیترومایسین

کودکان و خاصه نوزادانی که کمتر از 6 هفته سن دارند، با مصرف آزیترومایسین دچار مشکل معده جدی خواهند شد.

مادران باردار، تنها در صورت تجویز پزشک و در موارد ضروری می بایست از این دارو استفاده کنند. اگر چه که این دارو در دسته‌ی داروهای B بارداری قرار دارد اما این به معنای بی خطر بودن آن نیست و چنانچه در دوران شیردهی از آن استفاده شود احتمال دارد که نوزاد با خوردن شیر مادر دچار اسهال، استفراغ و آلرژِی پوستی شود.

 جایگزین قرص آزیترومایسین

آنتی بیوتیک هایی که جهت مقابله با باکتری های موجد عفونت، ساخته شده‌اند به فراخور وضعیت بیماری، سن و میزان واکنش بدن بیمار و به تجویز پزشک می توانند جایگزین آزیترومایسین شوند. اما این کار را نباید به هیچ عنوان سر خورد و بدون نظر پزشک انجام دهید. جابه جایی هیچ دارویی با داروی دیگر بدون نظر پزشک، به صلاح بیمار نیست و ممکن است عوارض جبران نشدنی در پی داشته باشد.

آیا آزیترومایسین کرونا را درمان میکند؟

نسخه ی پزشکی افرادی که به کرونا درگیر شده اند معمولا حاوی یک نوع آنتی بیوتیک است و آن آزیترومایسین است. اما مطابق با آنچه که در ابتدای این نوشتار به آن اشاره شد، آزیترومایسین تنها برای درمان بیماری های عفونتی باکتریایی تجویز می شود و نه عفونت های ویروسی. پس چرا برای درمان کرونا که نوعی عفونت ویروسی است از آزیترومایسین استفاده می شود؟ تحقیقات نشان میدهند که آزیترومایسین مانع ورود ویروس به درون سلولهای بدن می شود و دلیل این اثر ضد ویروسی اش است که در درمان کرونا مورد استفاده قرار می گیرد. همین تحقیقات نشان داده اند که آزیترومایسین می تواند تعداد روزهای بستری شدن بیمار کرونایی در بیمارستان را تا 3 روز کاهش دهد. همچنین چون ریه های فرد درگیر کرونا است و سیستم ایمنی فرد دچار ضعف و کاهش توانایی است، امکان ابتلا به عفونت های باکتریایی نیز وجود دارد. بنابراین از آزیترومایسین برای پیشگیری از عفونت های باکتریایی در کنار عفونت ویروسی کرونا استفاده می شود.

با این حال برخی مطالعات جدید نشان میدهد که آزیترومایسین اثر چندانی در درمان کرونا ندارد و میزان سودمندی آن ناچیز است. به هر حال چنانچه پزشک تشخیص بدهد که برای فرد کرونایی، آزیترومایسین تجویز کند، بیمار باید مطابق نظر پزشک به مصرف آن بپردازد.

گردآوری و تدوین: بهداشت نیوز