نقش احتمالی ویتامین D در نرخ مرگ‌ومیر ناشی از کرونا

به گزارش بهداشت نیوز به نقل از تبیان تیم تحقیقاتی دانشگاه Northwestern یک تجزیه و تحلیل آماری از اطلاعات جمع‌آوری شده از بیمارستان‌ها و کلینیک‌های چین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ایران، کره جنوبی، اسپانیا، سوئیس، انگلیس و آمریکا انجام داد.
محققان متوجه شدند سطح ویتامین D بیماران در کشورهایی که نرخ بالایی در مرگ و میر ناشی از کووید 19 داشتند، مانند ایتالیا، اسپانیا و انگلیس در مقایسه با سطح ویتامین D بیماران در سایر کشورها که درگیر کرونا بوده‌اند، بسیار پایین‌تر بوده است.
البته این بدان معنی نیست که همه باید شروع کنند به مصرف مکمل ویتامین D‌ بیشتر و این هشداری است که پژوهشگران داده‌اند.

به گفته‌ی سرپرست این تحقیق، هرچند برای همه‌ی افراد مهم است که بدانند کمبود ویتامین D می‌تواند در مرگ و میر ناشی از کووید-19 نقش داشته باشد اما همه‌ی افراد نیاز ندارند مصرف ویتامین D خود را بالا ببرند. اطلاعاتی که در دسترس است می‌تواند مکانیسم مرگ ناشی از کرونا را آشکارتر کند که در صورت تایید و ثابت شدن می‌تواند رویکردهای جدید درمانی را پیش روی پزشکان و محققان بگذارد.
این تیم تحقیقاتی وقتی مشاهده کردند تفاوت‌های عجیبی میان نرخ مرگ و میر ناشی از کووید-19 در کشورهای مختلف وجود دارد، هدف خود را بر مبنای سنجش سطح ویتامین D در بیماران گذاشتند. برخی از کارشناسان این تئوری را داده بودند که تفاوت‌هایی که در مراقبت‌های پزشکی و درمان، توزیع سنی در جمعیت، نوع تست‌ها یا گونه‌های مختلف ویروس کرونا وجود دارد می‌تواند توجیه‌کننده‌ی این تفاوت عجیب باشد اما تیم تحقیقاتی دانشگاه Northwestern به این قضیه شک داشتند.
این پژوهشگران عقیده دارند فاکتورهای فرض شده ظاهراً نقش چندان مهمی در نرخ مرگ کرونا ندارند. سیستم مراقبت از سلامت در ایتالیای شمالی یکی از بهترین‌ها در تمام دنیاست. تفاوت‌ها در آمار مرگ و میر حتی در میان گروه سنی یکسان نیز وجود دارد. هر چند محدودیت‌ها در آزمایش‌ها عملاً گوناگونی‌هایی دارند اما تمایزات در نرخ مرگ و میر همچنان قابل توجه است؛ حتی در کشورهایی که تست‌های مشابهی انجام شده است. اما ارتباط سطح ویتامین D بیماران با احتمال مرگ ناشی از کرونا، چشمگیر می‌باشد.

بالاترین میزان ویتامین D در شمال اروپا دیده می‌شود که به دلیل مصرف روغن ماهی و مکمل ویتامین D و احتمالاً اجتناب کمتر از نور خورشید می‌باشد. ملت‌های اسکاندیناوی در میان کشورهایی هستند که کمترین موارد ابتلا به کووید-19 و نرخ مرگ و میر این بیماری را دارند.
دانشمندان با تجزیه و تحلیل اطلاعات بیماران از سراسر دنیا، دریافته‌اند ارتباط بسیار قوی و جدی میان سطح ویتامین D‌ و طوفان سیتوکین (یک عارضه‌ی به شدت التهابی که توسط فعالیت بیش از اندازه‌ی سیستم ایمنی ایجاد می‌شود) وجود دارد و ضمناً ارتباط کمبود ویتامین D با احتمال مرگ کرونایی، قابل توجه است.
طوفان سیتوکین می‌تواند به شدت به ریه‌ها آسیب بزند و منجر به سندرم دیسترس تنفسی حاد و مرگ در بیماران شود و به نظر می‌رسد این اتفاق، علت مرگ بیشتر بیماران کووید-19 باشد، نه تخریب ریه‌ها به‌واسطه‌ی خود ویروس. یعنی در واقع مرگ بیمار کرونایی، ناشی از عوارض حملات اشتباهی سیستم ایمنی است.
این دقیقاً همان چیزی است که باعث شده این تیم تحقیقاتی عقیده داشته باشند ویتامین D نقش بسیار مهمی در نجات یا مرگ بیمار کرونایی دارد. ویتامین D نه‌ تنها سیستم ایمنی ما را تقویت می‌کند، بلکه جلوی فعالیت بیش از اندازه‌ی آن را که می‌تواند کُشنده باشند نیز می‌گیرد. یعنی داشتن سطح سالمی از ویتامین D در بدن می‌تواند از بیمار در برابر مبتلا شدن به عوارض پیچیده‌ی کووید-19، از جمله مرگ محافظت نماید.
دانشمندان می‌گویند بررسی‌ها نشان می‌دهند این یافته‌ها آن‌قدر مهم‌اند که شاید بتوانند نرخ مرگ و میر ناشی از کرونا را به نصف برسانند. داشتن میزان سالمی از ویتامین D در بدن، نمی‌تواند به تنهایی جلوی ابتلای افراد به کووید-19 را بگیرد، اما می‌تواند از شدت عوارض این بیماری کاسته و احتمال مرگ بیماران را به میزان بسیار زیادی کاهش دهد.
این ارتباط می‌تواند توجیه‌کننده‌ی بسیاری از رمز و رازهای مرتبط با کووید-19 باشد، مثلاً این که چرا بچه‌ها به دلیل کرونا جان خود را از دست نمی‌دهند. کودکان هنوز یک سیستم ایمنی اکتسابی کامل و به شدت واکنش‌دهنده ندارند و همین باعث می‌شود به‌عنوان یک خط دفاعی، فعالیت بیش از اندازه از خود نشان ندهد.

بچه‌ها اساساً به سیستم ایمنی درونی خود متکی هستند و همین می‌تواند علت احتمال بسیار کم مرگ به دلیل کرونا در بچه‌ها باشد. پژوهشگران هشدار می‌دهند که افراد نباید دوزهای بالایی از ویتامین D مصرف کنند چون خطر عوارض جانبی وجود دارد. برای اینکه کاملاً بدانیم ویتامین D چگونه و به چه میزان باید مصرف شود تا بیشترین اثر را از جهت محافظت‌کنندگی در برابر عوارض کووید-19 داشته باشد، همچنان به مطالعات گسترده‌تری نیاز است.
به‌سختی می‌توان گفت چه دوزی از ویتامین D بیشترین اثر را از جهت کووید-19 دارد؛ اما واضح است که کمبود ویتامین D بسیار مضر است و با مصرف دوز مناسبی از این ویتامین از طریق مکمل، این کمبود را به‌راحتی می‌توان جبران کرد و این هم کلیدی دیگر است برای کمک به محافظت از افراد مستعد ابتلا به کووید-19؛ مثلاً سالمندان که احتمال اینکه کمبود ویتامین D داشته باشند در آن‌ها زیاد است.
ویتامین D می‌تواند در برابر عفونت‌های حاد تنفسی از افراد محافظت کند و افراد سالمند، گروهی هستند که بیشترین کمبود ویتامین D را دارند و ضمناً همان‌هایی هستند که به شدت تحت تأثیر عوارض کووید-19 می‌باشند.
مطالعه‌ای در گذشته دریافته بود 75 درصد از افراد سالمندی که در بیمارستان‌ها و مراکز مراقبت از سالمندان به سر می‌برند، به شدت کمبود ویتامین D دارند. بنابراین دانشمندان توصیه می‌کنند افراد بیمار مبتلا به کووید-19، با هر شدتی از عوارض این بیماری، از جهت سطح ویتامین D نیز مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرند.