دانستنی‌هایی در مورد آسیب‌های کبدی

به گزارش بهداشت نیوز، طبق آمار و گزارش‌ها، بیش از 100 نوع بیماری کبد وجود دارد. هرچند خیلی از افراد بیماری‌های کبد را با مصرف زیاد الکل مرتبط می‌دانند، اما اکثر آن‌هایی که کبدشان آسیب دیده حتی لب به الکل هم نمی‌زنند. بیماری کبد چرب غیرالکلی و نوع شدیدتر آن استئاتوهپاتیت غیرالکلی، شایع‌ترین بیماری کبد در تمام دنیاست. مهم است که ریسک فاکتورهای این بیماری را بشناسید و اگر آن‌ها را دارید زود تشخیص دهید.

 

 

علائمی که نشان می‌دهند کبدتان آسیب دیده است

ممکن است دچار دیابت باشید

دیابت شیرین عارضه‌ای است که معمولاً با بیماری کبد همراه است. ناتوانی بدن برای کنترل قند خون می‌تواند منجر به تجمع قند زیاد در خون شود.

 

ممکن است چاق باشید

چاقی یا اضافه وزن یکی دیگر از ویژگی‌های کسی است که کبدش دچار آسیب شده است. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، بیش از 42 درصد از آمریکایی‌ها چاق محسوب می‌شوند، یعنی شاخص توده بدنی‌شان بیشتر از 30 است.

 

ممکن است دچار فشارخون بالا باشید

پُرفشاری خون یا بالا بودن فشارخون نشان می‌دهد که خون به طور مداوم به دیواره‌ی رگ‌ها فشار وارد می‌کند و این فشار به اندازه کافی بالاست که می‌تواند در نهایت سبب مشکلاتی در سلامتی شود، مثلاً بیماری قلبی. فشار خون بالا یکی از سه عارضه اصلی است که با بیماری کبد مرتبط است.

 

ممکن است دچار یک مشکل پوستی باشید

بیماری کبد اغلب خودش را به صورت انواعی از عوارض پوستی بروز می‌دهد. یکی از آن‌ها آکانتوز نیگریکانس است که باعث قهوه‌ای و ضخیم شدن پوست اطراف گردن می‌شود.

 

ممکن است دچار رگ عنکبوتی باشید

یک علامت پوستی دیگر که باید به آن دقت کنید، رگ عنکبوتی است که خوش را به صورت خطوط جدید قرمزرنگ روی صورت و گردن نشان می‌دهد.

 

ممکن است دچار زردی پوست باشید

با پیشرفت بیماری کبد ممکن است پوستتان زرد شود که به آن یرقان می‌گویند.

 

ممکن است شکمتان متورم شده باشد

علامت دیگر اینکه بیماری کبد پیشرفت کرده است، تورم شکم یا تورم پاهاست.

 

ممکن است دچار مشکلات روحی روانی شده باشید

بیماری کبد می‌تواند خودش را در روح و روان نیز نشان دهد. علاوه بر علائم فیزیکی ممکن است دچار فراموشی یا تغییراتی در وضعیت روانی‌تان شده باشید.

 

اگر این علائم را دارید چه باید بکنید؟

اگر هر یک از علائم گفته شده را دارید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید. هر یک از این علائم می‌توانند سیروز مرتبط با کبد چرب غیرالکلی/ استئاتوهپاتیت غیرالکلی باشند. آزمایش خون می‌تواند پایین بودن پلاکت یا پایین بودن آلبومین، بالا بودن بیلی‌روبین مجموع یا غیرنرمال بودن زمان لخته شدن خون را نشان دهد.

 

برخی از شایع‌ترین بیماری‌های کبد

هپاتیت

هپاتیت ویروسی به التهاب کبد گفته می‌شود که عامل آن یک ویروس است. هپاتیت مُسری است اما همیشه هم علائم ندارد. یعنی بدون اینکه بدانید می‌توانید آن را انتقال داده یا به آن مبتلا شوید. هپاتیت از طریق تماس با غذای آلوده، آب آلوده یا مایعات بدن مانند خون و منی منتقل می‌شود.

همه‌ی عفونت‌های هپاتیت بر کبد اثر می‌گذارند، باعث تورم کبد شده و جلوی عملکرد درست آن را می‌گیرند. این عفونت‌ها ممکن است حاد باشند (شش ماه یا کمتر طول بکشند) یا مزمن (بیشتر از شش ماه طول بکشند). ویروس هپاتیت می‌تواند سال‌ها بدون هیچ علامتی در بدن زندگی کند. در ابتدا شاید متوجه علائمی مانند آنفلوانزا شوید اما به مرور زمان علائمی مانند خستگی، افت انرژی، درد عضلات و مفاصل، شکم‌درد، تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، تیرگی ادرار یا بی‌رنگی مدفوع و یرقان بروز خواهند کرد.

بیماری کبد چرب

یک کبد سالم معمولاً دارای مقدار کمی چربی است. بیماری کبد چرب زمانی روی می‌دهد که چربی اضافی در کبد وجود دارد. یک کبد با چربی زیاد، متورم و ملتهب می‌شود. این التهاب می‌تواند منجر به سیروز (زخم) شده و به کبد آسیب دائمی بزند. بیماری کبد چرب دو نوع دارد:

بیماری کبد چرب الکلی که نتیجه‌ی مصرف بلندمدت الکل است و بیماری کبد چرب غیرالکلی که علت مشخصی ندارد اما در برخی موارد رژیم غذایی می‌تواند در آن نقش داشته باشد. بیماری کبد چرب الکلی معمولاً در مراحل اولیه علائمی ندارد اما برخی از افراد ممکن است در سمت راست شکم خود درد داشته باشند.

بیماری‌های ژنتیکی کبد

ژنتیک نیز در ایجاد بیماری‌های کبد نقش دارد. بیماری‌های کبدی شایع که علت ژنتیکی دارند شامل موارد زیر می‌شوند:

. هموکروماتوز وراثتی: عارضه‌ای که باعث می‌شود بدن، آهن بیش از اندازه در اندام‌ها ذخیره کند.

. بیماری ویلسون: عارضه‌ای که سبب می‌شود کبد مس را به جای اینکه دفع کند، ذخیره نماید.

. کمبود آلفا 1 آنتی تریپسین: عارضه‌ای که در آن بدن نمی‌تواند به مقدار کافی آلفا 1 آنتی تریپسین بسازد که اساساً در کبد تولید می‌شود.

سرطان کبد

سرطان کبد به هرگونه سرطانی گفته می‌شود که از کبد شروع می‌شود. کارسینوم هپاتوسلولار یا سرطان هپاتوسلولار، شایع‌ترین نوع سرطان کبد است. سرطان کبد معمولاً به آهستگی پیشرفت می‌کند و ممکن است فرد در مراحل اولیه علائمی احساس نکند.

مهم است که به محض مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید زیرا در درمان سرطان، اقدام فوری مهم‌تر از هر چیزی است:

. کاهش اشتها

. کاهش وزن بی‌دلیل

. خارش پوست

. یرقان

. شکم‌درد و تورم شکم

. تهوع

. استفراغ

. کبودی بی‌دلیل

سیروز

سیروز یا زخم کبد زمانی روی می‌دهد که کبد در اثر التهاب یا تورم آسیب دیده است. بیماری کبد، خصوصاً کبد چرب الکلی و هپاتیت در نهایت می‌تواند به سیروز کبد منجر شود اما ایجاد سیروز، زمان می‌برد. سیروز مانند خیلی از بیماری‌های کبد معمولاً در ابتدا علامتی ندارد اما با پیشرفت این بیماری علائم زیر بروز می‌کنند:

. خستگی و ضعف

. کاهش اشتها

. کاهش وزن بی‌دلیل

. خارش شدید پوست

. تهوع

. شکم‌درد و پادرد

. یرقان یا زردی پوست

. کبودی یا خونریزی که به راحتی روی می‌دهد

نارسایی کبد

نارسایی کبد می‌تواند حاد یا مزمن باشد و معمولاً بعد از سیروز روی می‌دهد. نارسایی کبد معمولاً در مراحل پایانی بیماری کبد رخ می‌دهد که کبد بسیار آسیب دیده و دیگر نمی‌تواند به عملکرد خود ادامه دهد. در بیشتر موارد نارسایی کبد یک پروسه‌ی تدریجی است.

منبع: تبیان