به گزارش بهداشت نیوز عملیات احیای قلبی-ریوی یا CPR که یک عمل اضطراری نجات‌بخش است که باعث می‌شود جریان خون در هنگام توقف ضربان قلب ادامه یابد و به این ترتیب می‌تواند احتمال زنده ماندن بیمار را بالا ببرد.
چطور بفهمیم کسی نیاز به انجام CPR دارد؟
شخصی که نیاز به انجام CPR دارد، ایست قلبی کرده است. این فرد به ناگهان از حال می‌رود، به تحریکات پاسخ نمی‌دهد، نفس نمی‌کشد و ضربان نبض ندارد.
اگر کسی را دید که به ناگهان از حال رفته است، باید به سراغ او بروید و از او بپرسید که آیا حالش خوب است یا نه، اگر او پاسخی نداد ، در این صورت باید احتمال دهید که او ایست قلبی یا تنفسی کرده است.
اگر فرد از حال رفته پاسخی نداد، باید فورا به شماره تلفن سرویس اورژانس زنگ بزنید. در صورتی که کسی همراه شما هست، از او بخواهید که تماس گرفتن با اورژانس را انجام دهد و شما به ارزیابی وضعیت بیمار بپردازید. اول، اطمینان حاصل کنید که فرد در محیط ایمنی قرار دارد. بعد، ضربان نبض او را ترجیحا در گردن، در کنار گلو یا به اصطلاح «سیب آدم» وارسی کنید. اگر نبضی احساس نکردید، CPR را شروع کنید.
گرچه شخص که نیاز به انجام CPR دارد، به طور معمول روی زمین افتاده است، اگر این شخص در وضعیت نشسته است، باید پیش از ارزیابی او را روی زمین بخوابانید.
اگر نمی‌دانید که علت از هوش رفتن شخص چیست و جراحت آشکاری در منطقه سر و گردن وجود دارد، از تکان دادن شدید او خودداری کنید، زیرا ممکن است بیمار دچار آسیب نخاعی شده باشد.
اگر شخص هنوز نبض دارد، ممکن است نیاز به CPR نداشته باشد، برای مثال، افرادی که میزان قند خونشان خیلی پایین می‌آید، نیز ممکن است غش کنند.
چطور در نوزادان CPR انجام دهیم؟
کارشناسان توصیه می‌کنند در نوزادانی که ایست قلبی کرده‌اند، عملیات احیای قلبی همراه تنفس دهان به دهان انجام شود. البته ابتدا باید به سرویس اورژانس زنگ بزنید یا اگر فرد دیگری حضور دارد، از او بخواهید این کار را انجام دهد. بعد، با دقت به درون دهان نوزاد نگاه کنید و هر جسم خارجی یا عامل انسداد دیگری را برطرف کنید.
برای انجام تنفس دهان به دهان نوزاد را روی یک سطح صاف قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که نوزاد در وضعیت خنثی قرار دارد و چانه او را بالا بیاورید.
یک نفس عمیق بکشید و بعد دهان و بینی نوزاد را با دهان خود بپوشانید و اطمینان حاصل کنید که درزی باقی نمانده است. سپس هوا را به طور مداوم به درون دهان یا بینی نوزاد فوت کنید تا قفسه سینه او به وضوح بالا بیاید. بعد پایین آمدن قفسه سینه را ببینید و بعد دوباره همین کار را تکرار کنید.
بعد ا ز دادن تنفس، دو انگشت‌تان را روی جناغ سینه نوزاد درست در زیر نوک پستان‌ها، بگذارید و بر روی قفسه سینه فشار بیاورید. این فشردن قفسه سینه یا ماساژ قلبی را با سرعت دو بار در ثانیه یا ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار دقیقه انجام دهید. در هر بار فشردن قفسه سینه نوزاد باید به اندازه حدود یک سوم ارتفاع یا عمق أن (حدود ۴ سانتی‌متر در نوزاد) فرو برود.
پس از ۳۰ بار فشردن قفسه سینه، دو تنفس دهان به دهان دیگر انجام دهید و به دادن تنفس دهان به دهان و فشردن قفسه سینه به نسبت ۲ تنفس به ازای هر ۳۰ فشردن ادامه دهید.
احیای قلبی-ریوی نوزاد را تا زمان رسیدن آمبولانس یا تا زمانی که تپش قلب یا تنفس او بازگردد، ادامه دهید.
چطور CPR را در کودکان انجام دهیم؟
برای انجام دادن CPR روی کودکان، در کنار کودک که به پشتش روی زمین دراز کشدیده است، زانو بزنید. در حالیکه دست‌هایتان در وضعیت مستقیم قرار دارد و انگشتانتان را به هم قفل کرده‌اید، با استفاده از کف دست‌تان با سرعت و شدت به مرکز قفسه سینه فشار بیاورید. در هر ثانیه دو بار فشار بیاورید و فشار دادن شما باید قفسه سینه را تا حدود یک سوم ارتفاع یا عمق آن (حدود ۵ سانتی‌متر) پایین بیاورد.
فشردن قفسه سینه را باید با سرعت دو بار در ثانیه یا ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار در دقیقه انجام دهید. در این مورد هم پس از هر ۳۰ بار فشردن قفسه سینه باید دو بار تنفس دهان به دهان انجام دهید. اما فشار آوردن بر قفسه سینه درکودکان تا ۸ سال با استفاده از کف یک دست و در کودکان بالاتر از ۸ سال با استفاده از دو دست باید انجام شود.
چگونه CPR را در نوجوانان و بزرگسالان انجام دهیم؟
پیش از شروع CPR اطمینان حاصل کنید که شخص به طور صاف روی پشتش دراز کشیده باشد. در کنار او زانو بزنید و پاشنه دست‌هایتان را روی هم بگذارید و بعد آن را روی استخوان جناغ در مرکز قفسه سینه قرار دهید.
هنگام فشار دادن قفسه سینه در حالیکه شانه‌هایتان به طور مستقیم بالای دست‌هایتان قرار دارد، نه فقط از بازوهایتان بلکه از وزن بدنتان هم استفاده کنید. در هر بار فشار آوردن قفسه سینه باید قفسه سینه حدود ۵ تا ۶ سانتی‌متر فرو برود و در فاصله میان فشردن‌ها قفسه سینه باید به وضعیت عادی بازگردد.
فشار آوردن بر قفسه سینه در این مورد هم باید با سرعت ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار در دقیقه انجام شود و باید به انجام آن ادامه داد تا هنگامی شخصی دیگر پیدا شود که جای شما را بگیرد یا شخص بتواند به تنهایی و به خودی خود تنفس کند.
در برخی از موارد انجام CPR یا احیای قلبی ممکن است دنده‌های شخص بشکند. گرچه این عارضه‌ای ناخوشایند است، اما در مقابل شما جان شخص را نجات داده‌اید. این شکستگی دنده‌ها در نتیجه فشردن قفسه سینه در احیای قلبی با احتمال بیشتری ممکن است در سالمندان رخ دهد. اگر شخص لاغر یا نحیف باشد، بهتر است فشردن قفسه سینه را فقط تا عمق ۵ سانتی‌متری ادامه دهید.
انجام دادن این فشردن‌های سریع قفسه سینه یا ماساژ قلبی می‌تواند فرساینده باشد. بنابراین کسی حضور دارد که می‌تواند به شما کمک کند، هر یکی دو دقیقه جایتان را با یکدیگر عوض کنید تا هر یک از شما بتواند استراحت کافی بکند و در نوبت خودش کارش را بهتر انجام دهد.
CPR چطور عمل می‌کند؟
قلب در هنگام ایست قلبی از تلمبه کردن خون باز می‌ایستد و تنفس فرد هم متوقف می‌شود.اما درون ریه‌ها اکسیژن ذخیره به قدر کافی وجود دارد که فرد تا چند دقیقه پس از قطع تنفس دوام آورد.
مسئله مهم برقراری جریان خون است و CPR با تقلید کردن انقباض طبیعی قلب تاثیر خود را ایجاد می‌کند. شما در هنگام انجام عملیات احیا با فشردن قفسه سینه از بیرون روی قلب که درون آن قرار دارد، فشار می‌آورید و باعث می‌شوید خون از قلب خارج شود و به بقیه بدن از جمله مغز برسد.
هنگامی که فشار آوردن را قطع می‌کنید، قفسه سینه به بالا می‌آید و قلب هم دوباره باز یا متسع می‌شود و در نتیجه خون برگشتی دوباره درون آن را پر می‌کند تا با فشردن بعدی شما راهی اعضای بدن شود.
هنگامی که فشردن قلب را با سرعت ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار در دقیقه انجام می‌دهید، خون به طور مداوم به جریان می‌افتد و به مغز و سایر اندام‌ها می‌رسد و به این ترتیب تا هنگام رسیدن کمک پزشکی گردش خون در بدن حفظ می‌شود.
البته پس از چند دقیقه انجام عملیات احیا ذخیره اکسیژن در ریه‌ها تمام می‌شود و شخص نیاز به اکسیژن خواهد داشت. انجام CPR با فشردن صرف قفسه سینه (بدون تنفس دهان به دهان) بهتر از هیچ کار نکردن و بهتر از انجام نادرست CPR کامل با تنفس دهان به دهان است. بنابراین حتما باید پیش از شروع عملیات احیا سرویس اورژانس را به محل فرا خوانده باشید.
منبع: ایسنا