تأثیرات مستقیم توصیه های قرآنی بر سلامتی

 به گزارش بهداشت نیوز، در پست شفابخشی آیات قرآن، تأثیرات غیرمستقیم دین داری، تقوا و انس با قرآن بر سلامتی و تندرستی مورد بحث قرار گرفته و متذکر گردیده است که هدف اصلی قرآن تعالی نفس و تقواست و به واسطه تأثیری که نفس بر بدن دارد، وقتی یک حالت تکاملی برای نفس اتفاق می‌افتد، جسم هم متقابلا متأثر می‌شود؛
    و به این ترتیب است که صفات فضیله اخلاقی باعث حالات روحی مناسب در انسان و در پی آن حالت جسمی مناسب و تندرستی می‌شوند که این بحث در طب سنتی تحت عنوان اعراض نفسانی دنبال می‌شود.

اما این پست بر تأثیرات مستقیم توصیه ها و تدابیر قرآنی بر سلامتی و کشف و بررسی موضوعاتی که هدف صرف آن ها متوجه خود سلامتی است، متمرکز شده است.

تدابیر و اصول تندرستی در قرآن
۱) تغذیه
    در بحث اول که در خصوص تغذیه مطرح می‌شود، بحث حلال و طیبه بودن ماده غذایی مصرفی مهم است.
    که حلال بودن به همان اثر غیر مستقیم بر می‌گردد، البته دارای اثر مستقیم نیز هست، چون خداوند در چیزی که حرام است، شفاعتی قرار نداده است.
    و شفا در چیزهایی است که بر انسان حلال گشته است.
    نکته بعدی بحث طیب بودن است، یعنی در بین غذاهایی که حلال هستند، مواردی هستند که طیب‌اند یعنی به خوردن و مصرف آن‌ها زیاد توصیه گشته است.
    مثلاً در بحث میوه ها، از انار، خرما، انگور، انجیر و زیتون به عنوان میوه های بهشتی و خوراکی های چون عسل و شیر، در قرآن  به نیکی یاده شده است که اگر با رعایت تدابیر مربوطه مصرف گردند در جهت سلامتی تأثیر بسیار خوبی خواهند داشت.
    پس دایره خوردنی ها باید حلال و در بین آن ها موارد طیب که از ارزش غذایی خوبی نیز برخوردارند باید مصرف گردند.
    مثلاً کدو جزء خوراکی هایی است که در قرآن با اجر و قرب از آن یاد شده است.

۲) نهی از مصرف غذاهای حرام و غذاهای خبیث
    به عنوان مثال، گوشت مردار و گوشت خوک، در کنار این که حرام هستند در قرآن واژه خبیث نیز به آن‌ها اطلاق گردیده است.
    مثلاً گوشت مردار در شرایط اضطرار ممکن است مصرف گردد اما خبیث است
    یا مثلاً گوشت خوک جزء خوردنی‌هاست اما هم حرام و خبیث است.
    در کنار ذکر این موارد خبیث در قرآن، اثرات نامطلوب آن نیز در قالب احادیث بیان شده است، مثلاً شراب که اثرات نامطلوب آن در احادیث بی شماری ذکر شده یا مثلاً گوشت خوک که صفات رذیله اخلاقی را در فرد زیاد می‌کند.

۳) پرهیز از اسراف
    موضوع دیگری که در اندیشه اسلامی مطرح است، و اثر مستقیم بر روی سلامتی دارد، پرهیز از اسراف است.
    اسراف یک واژه و اصطلاح با معنای خاص است و صرفاً به معنی مصرف زیاد از حد نیست، که البته در طب سنتی این واژه را می‌توان به زیبایی تفسیر کرد،
    مثلاً در تدابیر سته ضروریه بیان می‌گردد هر چیزی باید در زمان مناسب، به شکل مناسب و به اندازه و در کیفیت مناسب مورد استفاده قرار گیرد،
    مثلاً در بحث خوردن، باید بدانیم که کدام مواد غذایی را در چه زمانی یا به چه مقدار مصرف کنیم چرا که هر چیزی مقدار مصرف دارد و کم یا زیاد شدن آن بدن را بی نصیب می‌گذارد.
    مثلاً زیاد خوردن یک ماده غذایی ممکن است حالاتی چون سوء هضم ایجاد کند، یا این که باید بدانیم، ماده غذایی باید با چه کیفیتی و در کنار چه مواد دیگری مصرف گردد یا مصلح آن چیست.
    اینها همگی تفسیر اسراف از منظر طب سنتی هستند و اگر این اصول رعایت نگردد، اسراف صورت گرفته است.
    پس اسراف، صرفاً به معنای مصرف زیاد از حد نیست،

رابطه مقدار مصرف و اسراف
    گاهاً خوردن مقدار زیادی از یک ماده غذایی برای کسی که بدنش تحلیل زیادی دارد، در جهت سلامتی است و منافاتی با سلامتی و قوانین کلی سلامتی نداشته و زیاد خوردن آن اسراف به شمار نمی‌آید.
    اما گاهی بدنی در اثر کم تحرکی یا زیاد خوردن و …  حالت امتلاء می‌یابد،
    این فرد حتی اگر یک بشقاب غذا و در حد معمول هم مصرف کند، اسراف کرده است،
    چرا که این بدن باید کلا پرهیز از غذا داشته باشد،
    امساک جزء تدابیر این بدن است پس حتی اندک خوردنی برای این فرد با چنین شرایطی اسراف محسوب می‌شود.

رابطه زمان مصرف و اسراف
    برخی از مواد غذایی چون خربزه، خواص زیادی برا آن ذکر شده است، از جمله این که شستشو دهنده معده است، سنگ کلیه و مثانه را دفع می کند، غذاییت خوبی دارد، رطوبت بخش خوبی برای بدن است،
    اما همین خربزه اگر ناشتا مصرف شود باعث لرز و سستی اعصاب می‌گردد. پس اگر ناشتا مصرف شود اسراف صورت گرفته است.
    اگر خربزه روی غذا مصرف شود باعث فساد هضم می‌گردد و اینجا نیز باعث اسراف شده است.
    پس نکات مربوط به تغذیه اگر رعایت نشود، اسراف صورت گرفته است.

۴) رعایت بهداشت جنسی
    در سوره بقره آیه ۲۲۲ امر شده است در زمانی که خانم ها حائض هستند یعنی دوران قاعدگی را سپری می‌کنند، باید از نزدیکی و معاشرت با آن ها پرهیز کرد.
    در احادیث نیز آمده است، اگر نطفه ای در این زمان تشکیل شود دچار برص و جنون خواهد شد.
    این موضوع در راستای تندرستی و یک دستور قرآنی است که با عنوان بهداشت جنسی اثر مستقیم بر سلامت دارد که در احادیث نیز به آن زیاد اشاره گشته است.

۵) تطهیر با آب
    زدودن عوامل بیمای زا از بدن با استفاده از آب، بخصوص اگر آبی که برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد، آب باران باشد،  موضوع بحث تطهیر با آب است.
    اما این موضوع شستن زخم ها با آب را شامل نمی‌شود چرا که این موضوع قواعد و اصول خاص خود را دارد.
    در قرآن در سوره انفال در آیه ۱۱ در مورد این که از آسمان برای شما آبی نازل کردیم که خود را با آن پاکیزه گردانید، گواه خوبی بر این موضوع است.
    یا سوره مدثر آیه ۴ (و لباس (جان و تن) خود را از هر عیب و آلایش پاک و پاکیزه دار) نیز به خوبی لازمه تطهیر بدن را روشن می‌سازد.
    در این آیات، بر شستشو و استحمام بدن با آب حتی به عنوان یک اصل کلی بسیار تاکید شده است.
    البته ناگفته نماند که بحث تطهیر نیز خود یک بحث کلی است که صرفاً زدودن و شستن را شامل نمی شود،
    اما ما جدا از بحث تفسیر آیات، به موضوع تطهیر با آب به عنوان یک اصل درمانی و یکی از مباحث تندرستی می نگریم که آیات مذکور نیز گواه ادعای ما هستند.