بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت مهم ترین و در صدر عوامل مرگ و میر در کل دنیا هستند، در واقع این بیماری ها پایبندی به درمان و مراقبت ممتد دارند و این پاندمی باعث شده که مراقبت بیماران دیابتی دستخوش تغییر و آسیب شود.
به گزارش بهداشت نیوز، بیماری های مزمن غیرواگیر در تمام نقاط دنیا در حال افزایش هستند و به ندرت جایی در دنیا پیدا می شود که شیب منفی داشته باشد اما میزان آن متفاوت است. مثلا کشورهای توسعه یافته قبلا تجربه افزایش بیماری را داشته اند و با یک سری مداخلات شیب آن را کم کردند ولی در کشورهای در حال توسعه مانند ما دیابت در حال افزایش است.
میانگین سنی و ترکیب هرم سنی کشورها در روند بیماری دیابت بسیار موثر است. مثلا در کشور ما جمعیت زیادی متولدین دهه ۶۰ داریم که این ها دارند به سن میانسالی می رسند و طبیعتا طی سال های آینده شیوع این بیماری بیشتر خواهد شد. اما آن چیزی که بیشتر از همه بر افزایش ابتلا به بیماری دیابت در دنیا و ایران موثر بوده تغییر شیوه زندگی است یعنی روی آوردن به زندگی ماشینی و شهرنشینی و کم تحرکی.
همچنین طی سال های اخیر به مرور جمعیت روستایی نیز کم شده و به جمعیت شهری اضافه می شود. همه ی اینها روی کم تحرکی، چاقی و دریافت کالری زیاد در افراد موثر بوده و افراد به جای میوه و سبزی، به مصرف غذاهای فست فودی، چرب و پر نمک روی آورده اند. چاقی خودش یک عامل مهم بیماری های غیر واگیر مانند دیابت، سرطان ها و بیماری های قلبی و عروقی است.
ما هر چند سال یکبار مطالعه ای با عنوان ” بررسی عوامل خطر بیماری های غیر واگیر ” انجام می دهیم که آخرین بار سال ۹۵ انجام شده و نشان داد که حدود ۱۱ درصد جمعیت بالای ۲۵ سال کشورمان مبتلا به دیابت بودند. این مطالعه را مجدد انجام دادیم اما به دلیل پاندمی کووید متوقف شد اما مجددا سال گذشته آن را تکمیل کردیم اما نتایج آن تا یکی دو ماه آینده منتشر می شود ولی انتظارمان این است که این درصد افزایش یافته است.
طبق آخرین بررسی ها در ایران، شیوع بیماری دیابت در برخی استان ها چون یزد، سمنان، مازندران و بوشهر بیشتر است. همچنین در کلانشهرهایی چون تهران، تبریز، مشهد و اصفهان به دلیل ماهیت مهاجرپذیری و شیوه زندگی صنعتی و تحرک کمتر ، مصرف فست فودها و ورزش کمتر ، شیوع دیابت بالاست.
نکته مهم اینجاست که قبلا بین شیوع دیابت در شهر و روستا خیلی تفاوت بود اما الان تفاوت زیادی دیده نمی شود و الان میزان شیوع دیابت در روستاها فقط یک چهارم کمتر از شهرهاست .سن ابتلا به دیابت نوع دو در کشور پایین آمده و در نوجوانان هم شایع شده است و این به دلیل مصرف فست فود، چاقی و کم تحرکی است .
*بحران کووید چه اثرات منفی ای بر گسترش بیماری دیابت داشته است؟
بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت مهم ترین و در صدر عوامل مرگ و میر در کل دنیا هستند، در واقع این بیماری ها پایبندی به درمان و مراقبت ممتد دارند و این پاندمی باعث شده که مراقبت بیماران دیابتی دستخوش تغییر و آسیب شود. زیرا اوایل پاندمی و قبل واکسیناسیون بیشتر مردم را به قرنطینه و در خانه ماندن تشویق می کردیم و حتی ما نیز پیگیری های فعال خود را در سطح یک برای مدتی متوقف کردیم.
مردم هم اوایل بیماری به دلیل ترس از ویروس کرونا به مراکز درمانی مراجعه نمی کردند ولی پس از مدتی تلاش کردیم مراقبت ها را به حد نرمال برسانیم اما با توجه به پیک هایی که تجربه کردیم و عدم واکسیناسیون قابل قبول تا چند ماه گذشته نیز مراجعات و مراقبت ها خوب نبود. در حال حاضر هم با اینکه در پیک بیماری نیستیم و درصد خوبی از مردم واکسینه شده اند اما هنوز نگرانی ها وجود دارد. در این دو سال نیز بیشتر توجه ها هم روی کووید متمرکز شده و این باعث شده بیماری های غیر واگیر مغفول واقع شوند.
دیابت بیماری ای نیست که لزوما با یک دارو و قرص بتوانی آن را کنترل کنی و نهایتا بیمار مرکز و محور تیم درمانی است یعنی اگر نخواهد نمی تواند قند خود را کنترل کند.
*با توجه به گذشت بیش از ۶ سال از تدوین و ابلاغ سند ملی و پیشگیری بیماری های غیر واگیر ، چه مقدار از اهداف این سند در رابطه با بیماری دیابت محقق شده است؟
هنگامی که این سند تدوین شد، اولین پیوست آن مربوط به بیماری دیابت بود که در آن اهداف و راهکارهای توقف رشد دیابت آورده شده است. در این سال ها به یک سری اهداف خیلی زودتر دست یافتیم اما پاندمی کووید اختلال عمده ای در تمام برنامه ها ایجاد کرد. تقریبا از اواخر سال ۹۸ به بعد تمام فعالیت هایی که انجام می شده ناگزیر کند و یا متوقف شده است. در واقع نگرانی ها، توجه و منابع مالی نیز به سمت کنترل کووید رفته است.
به نقل از دیابتیک نیوز، اما اوایل تدوین سند به یک سری اهداف تا حدودی رسیدیم و الان هم به دنبال تحقق یک سری اهداف دیگر هستیم. مثلا بیمه کردن داروهای دیابتی ها در دستور کار ماست. شورای عالی بیمه در حال بروزرسانی بسته ی دیابت است و امیدواریم اتفاقات خوبی بیفتد.
منبع: دیابتیک نیوز
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.