استامینوفن یا پاراستامول یک مسکن تب‌بُر است که به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به شکل قطره، قرص، شربت، آمپول و شیاف ساخته می شود که شکل قرص آن پر کاربرد تر است. اما حالا سوال اینجاست که در چه مواردی استامینوفن تجویز می‌شود؟
به گزارش بهداشت نیوز، استامینوفن با نام تجاری تایلانول – پانادول یکی از پر مصرف‌ترین داروها در جهان محسوب می‌شود که در شکل‌های مختلف برای کاهش درد و تب استفاده می‌شود و اندکی هم خاصیت ضد التهابی دارد. رایج ترین دارویی که برای مقابله با درد استفاده می‌شود همین استامینوفن است، علاوه بر این، استامینوفن در بیشتر داروهای ضد درد و سرماخوردگی استفاده می‌شود، بنابراین بهتر است تا این داروها را با هم استفاده نکنید چرا که ممکن است باعث بالا رفت دوز استامینوفن در بدن شده و باعث اوردوز شود.
عوارض جانبی استامینوفن کم و مهمترین عارضه آن در کبد است که با مصرف الکل تشدید می‌شود پس در زمان مصرف استامینوفن باید از مصرف الکل پرهیز کرد. در صورت داشتن سابقه بیماری کبد حتما قبل از مصرف استامینوفن، موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید. البته لازم به ذکر است که مصرف طولانی مدت استامینوفن می‌تواند سرطان خون را به همراه داشته باشد.
مکانیسم کاهش درد استامینوفن
هنوز به طور دقیق مکانیسم کاهش درد استامینوفن به طور کامل شناخته نشده است اما حدس زده می شود که استامینوفن با کاهش تولید پروستاگلاندین ( موادی هستند که باعث بروز التهاب و تب در بدن می‌شود) باعث فروکش کردن درد می‌شود. در حالیکه داروهای ضد التهاب باعث کاهش پروستاگلاندین در کل بدن می‌شوند استامینوفن، پروستاگلاندین ها را تنها در مغز و نخاع (سیستم عصب مرکزی) کاهش می دهد.
نحوه مصرف استامینوفن
می‌توانید این دارو را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید اما اگر تنها مصرف کردن این دارو باعث ایجاد درد در معده تان می‌شود بهتر است تا این دارو را با غذا مصرف کنید.
مصرف این دارو معمولا به دو روش متداول است اول اینکه در هنگام درد از آن مصرف کنید که در این روش بهتر است تا قبل از اینکه شدت درد زیاد شود آن را مصرف کنید چرا که تاثیر داروهای ضد درد در اوج شدت درد بسیار کم است.
روش دوم به این ترتیب است که در زمانهای مشخص که پزشک تجویز کرده دارو را مصرف کنید، در صورت فراموش شدن زمان، بلافاصله بعد از اینکه یادتان آمد استامینوفن را مصرف کنید اما اگر تا وعده بعدی مصرف یادتان نیامد نیازی به مصرف دو برابردر وعده بعدی نیست.
حد مصرف استامینوفن چقدر است؟
قرص و کپسول های این دارو مقادیر ۳۲۵، ۵۰۰ و ۶۲۵ میلی‌گرم و شربت آن ۵۰۰ میلی‌گرم در هر ۱۵ سی سی ساخته می‌شود.
حداکثر میزان مصرف روزانه آن ۴ گرم در روز است. مقدار مصرف این دارو در افراد بالغ ۱۰۰۰-۳۲۵ میلی‌گرم و در هر شش ساعت یکبار است. همچنین استامینوفن را می‌توان به فاصله های چهار و یا شش ساعته مصرف کرد.
استامینوفن داروی کم عارضه ای است ولی در صورت مصرف دوزهای بالای آن ممکن است با علائمی چون تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، تعریق و تحریک پذیری، درد شکم بخصوص نزدیک کبد (در بالا و سمت راست شکم)، اسهال، زرد شدن پوست و چشم، نارسایی کبد، نارسایی کلیه، مشکلات قلبی،کما و تشنج روبه رو شوید.
علائم فوق می‌توانند نشانه اوردوز استامینوفن باشند و در صورت بروز آنها باید به فوریت به مرکز درمانی مراجعه کرد.
البته ممکن است که فرد به دلیل مصرف استامینوفن دچار آلرژی شود که علائم آن مانند قرمزی و خارش پوست، گیجی و یا تنگی نفس بوده که معمولا به خاطر خود استامینوفن نیست بلکه به دلیل وجود مواد دیگری است که در زمان تولید به آن اضافه شده است. در اینصورت نیز فرد باید به پزشک مراجعه کند.
مقایسه استامینوفن و داروهای دیگر
استامینوفن داروی بسیار کم عارضه ای است و در دوز پایین تقریبا عارضه ای ندارد. از ویژگی های این دارو می‌توان به این اشاره کرد که مثل آسپیرین خون را رقیق نمی‌کند و افرادی که مشکل انعقادی دارند می‌توان به راحتی آن را مصرف کنند.
به دلیل مضرات بیشتری که که آسپرین نسبت به استامینوفن دارد از مدتها قبل مصرف آسپیرین را برای کودکان ممنوع کرده اند اما کودکان می‌توانند استامینوفن مصرف کنند.
استامینوفن مانند داروهای ضد التهاب ( ایبوپروفن یا دیکلوفناک) کمتر موجب تحریک معده می‌شود با این حال مصرف طولانی مدت و روزانه آن می‌تواند موجب خونریزی معده شود. استامینوفن در کبد متابولیزه (تبدیل به مواد شیمیایی دیگری می‌شود تا بتواند از بدن دفع شود) می‌شود و می‌تواند برای کبد سمی باشد.
گرچه استامینوفن در شیر مادران شیرده ترشح می‌شود ولی این گروه می‌توانند از این دارو استفاده کنند. البته تحقیقات به تازگی نشان داده است که مصرف استامینوفن در زنان باردار باعث افزایش احتمال عقیم شدن جنین در آینده می شود.
منبع: آنا
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.