چینی‌ها منتظر هستند تا نتیجه انتخابات آمریکا مشخص شود؛ اگر جو بایدن انتخاب شود که احتمالاً به توافق برجام بازمی‌گردد و یک توافق نهایی بین کشورهای عضو ۵+۱ صورت خواهد گرفت که در این شرایط، کار برای چینی‌ها هموار و سهل می‌شود.
سفر اخیر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران به چین با اهداف مختلفی صورت گرفته است که ازجمله آن‌ها می‌توان به رایزنی درباره توافق همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین و صحبت پیرامون منابع مالی ایران در چین اشاره کرد. چراکه با توجه به فشارهای اقتصادی و تحریمی، ایران قصد دارد از بخشی از این منابع استفاده کند و در این رابطه نه‌تنها با چین بلکه با هند، کره جنوبی و عراق نیز تماس‌هایی گرفته شده است.
همچنین یکی دیگر از صحبت‌های وزیر خارجه کشورمان با طرف چینی در خصوص کرونا است. در این زمینه چین تجربیات ارزشمندی کسب کرده و به داروهایی نیز دست پیداکرده که ممکن است برای مهار و کاهش تلفات کرونا در کشورمان مفید باشد. البته هنوز مشخص نیست که رایزنی‌ها در این رابطه چقدر نتیجه‌بخش بوده است.
اما اگر بخواهیم به مورد اول بازگردیم به نظر می‌رسد که گفتگو درباره سند راهبردی همکاری ۲۵ ساله ایران و چین ازجمله موضوعات بسیار مهم در دستور کار این سفر بوده است؛ مسئله‌ای که اخیراً مطرح شد و از یک‌سو از آن استقبال و از سوی دیگر نسبت به آن انتقاداتی صورت گرفت. البته این مسیر در صورتی برای کشور ما موفق و ثمربخش خواهد بود که بتوانیم در زمینه‌های مختلف تجاری، سرمایه‌گذاری و توسعه شهری از چین و فنّاوری آن‌ها بهره ببریم. البته دراین‌بین با توجه به تحریم‌های شدیدی که آمریکا به‌صورت یک‌جانبه علیه ایران اعمال کرده است نمی‌توان متصور بود که چین دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا در خصوص این توافق ۲۵ ساله اقدام خاصی انجام دهد؛ زیرا پکن آگاه است که هر اقدامی در رابطه با اجرایی شدن توافق ۲۵ ساله با ایران نیاز به فعال‌سازی بانک‌ها و ارتباط بخش‌های تجاری، شرکت‌ها و بخش‌های دولتی دارد. همچنین رسیدن به رقم ذکرشده در این توافق یعنی ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در ۲۵ سال نیز رقمی نیست که بتوان باوجود تحریم‌های سفت‌وسخت ایالات‌متحده آمریکا آن را به‌آسانی محقق کرد. لذا چینی‌ها منتظر هستند تا نتیجه انتخابات آمریکا مشخص شود؛ اگر جو بایدن انتخاب شود که احتمالاً به توافق برجام بازمی‌گردد و یک توافق نهایی بین کشورهای عضو ۵+۱ صورت خواهد گرفت که در این شرایط، کار برای چینی‌ها هموار و سهل می‌شود. دراین‌بین چین یک ملاحظه هم دارد؛ درواقع با توجه به تنش بین ایران و برخی کشورهای حوزه جنوبی خلیج‌فارس مانند عربستان، امارات و بحرین و تحریک‌پذیری بالای این کشورها نسبت به ایران، معادلات پکن و تهران تا حدودی متأثر از این روابط شده است؛ زیرا چینی‌ها رابطه اقتصادی گسترده‌ای با این کشورها دارند و طبیعی است که چین نمی‌خواهد این کشورها را از دست بدهد. به‌ویژه که آمریکا به چین در خصوص سرمایه‌گذاری و مراوده تجاری فشار وارد می‌آورد و پکن ناچار است که این کاهش تجارت را به‌نوعی جبران کند.
در این قضیه، چین مایل است که یک آرامش نسبی در خلیج‌فارس برقرار شود و بین شمال و جنوب خلیج‌فارس تنش‌ها کاهش یابد تا از هر دو سمت این آبراه پراهمیت بتوانند بهره ببرند. البته جمهوری اسلامی ایران نیز بارها اعلام آمادگی کرده که تنش‌ها در منطقه کاهش پیدا کند و طرح‌هایی نیز در این رابطه ارائه کرده است.
عبدالرضا فرجی‌راد-کارشناس مسائل ژئوپلیتیک
نقل از شورای راهبردی روابط خارجی
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.