آنتی بیوتیک ها از جمله رایج ترین داروهای تجویزی در سراسر دنیا بوده و برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شوند؛ عفونت هایی که بر خلاف عفونت های ویروسی، معمولا به خودی خود بهبود نمی یابند.
به گزارش بهداشت نیوز این داروها اگر به درستی تجویز و استفاده شوند، اغلب، نجات دهنده زندگی خواهند بود. با این حال همانند تمام داروها، آنتی بیوتیک ها می توانند دارای عوارض جانبی باشند. بیشتر آنها زندگی انسان را در معرض خطر قرار نمی دهند، و بیماران می توانند اغلب از پزشک خود برای پیشگیری یا مدیریت عوارض ناخوشایند، کمک بگیرند. اما برخی عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک می تواند جدی و خطرناک باشد. برای همین است که قبل از تجویز و مصرف آنها، باید اطلاعات کافی از سوی پزشکتان دریافت کنید:
چرا باید آنتی بیوتیک مصرف کنم؟
نورمن توماکا؛ سخنگوی انجمن داروسازان آمریکایی می گوید: هر بیمار باید دلیل تجویز آنتی بیوتیک از سوی پزشک را بداند و درک کند. بر اساس مطالعاتی که نتایج آنها در مجله انجمن پزشکی آمریکا به چاپ رسیده، تقریبا یک سوم درمان های آنتی بیوتیکی از نوع خوراکی، در ایالات متحده بین سالهای 2010 تا 2011، بی دلیل تجویز شده اند. مصرف آنتی بیوتیک ها در موارد غیر ضروری باعث می شود که باکتری ها در برابر درمان مقاوم شوند.
چه زمانی در روز باید آنتی بیوتیک مصرف کنم؟
آنتی بیوتیک ها را هم مانند سایر داروها اگر بتوان از راه خوراکی مصرف کرد، باید برای اثرگذاری به حداقل مقدار در خون یا بافت هدف برسد پس فواصل زمانی مصرف آن باید به دقت تعیین شود بنابراین مثلا پزشک به جای اینکه به بیمار بگویید 2 بار در روز دارو مصرف کنید، می گوید هر 12 ساعت یک بار، به جای 3 بار در روز، هر 8 ساعت یک بار یا بجای 4 بار در روز، هر 6 ساعت یک بار. اگر این فواصل زمانی کم و زیاد شوند، بر غلظت دارو در خون و در نتیجه اثربخشی دارو تاثیر می گذارند و روند درمان کند می شود.
آیا آنتی بیوتیک ها باید همراه غذا مصرف شوند؟
خوردن غذا حین مصرف دارو، می تواند بر چگونگی جذب آن بر بدن شما تاثیر بگذارد. به گفته سخنگوی انجمن داروسازان آمریکا، از آنجا که تحریک معده در اثر مصرف دارو سبب ایجاد تهوع می شود، مصرف غذا همراه با بلع دارو می تواند از این حالت جلوگیری کند. با این حال اگر تاکید شده که دارو باید حتما با معده خالی مصرف شود، باید دستورالعمل ها را رعایت کنید زیرا ممکن است برخی مواد غذایی از جذب دارو در جریان خون جلوگیری کنند.
هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها از چه غذاهایی باید پرهیز کنم؟
برخی غذاها را نباید با آنتی بیوتیک ها بخورید چون جذب مواد مغذی موجود در آنها را کاهش می دهد. به عنوان مثال مصرف لبنیات با تتراسایکلین توصیه نمی شود چون جذب کلسیم در اثر مصرف این دارو، کاهش می یابد. یا پزشک خود در مورد محدودیت های غذایی هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها مشورت کنید.
آیا باید دارو را با یک لیوان آب ببلعم؟
آنتی بیوتیک ها بهتر است با شیر، آبمیوه، چای و نوشابه مصرف نشوند. مصرف همزمان شیر با برخی آنتی بیوتیک ها، اثرگذاری شان را کاهش می دهد، بهتر است آنتی‌بیوتیک همراه با آب فراوان مصرف شود. مصرف یک لیوان آب با آنتی بیوتیک ها، تحریک معده را کاهش داده و تهوع ناشی از مصرف آن را کم می کند.
آیا باید همراه آنتی بیوتیک ها، پروبیوتیک مصرف کنم؟
فراموش نکنید که همه باکتری های موجود در بدن، شما را بیمار نمی کنند. برخی از این باکتری ها که در روده قرار دارند، برای بهبود عملکرد سیستم گوارش و هضم و جذب بهتر مواد غذایی لازمند. با این حال آنتی بیوتیک ها نقش مزاحم را برای باکتری های خوب روده دارند و باعث از بین رفتن آنها می شوند. باکتری ها فقط از بین برنده باکتری های بد نیستند. بنابراین با مصرف آنها ممکن است دچار انواع ناراحتی های گوارشی شوید. پزشکان همراه با مصرف آنتی بیوتیک ها به شما توصیه می کنند که انواع غذاهای حاوی پروبیوتیک از جمله لبنیات غنی شده با پروبیوتیک، یا حتی مکمل های آن را مصرف کنید. پروبیوتیک ها عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها را کاهش می دهند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند.
اگر یک دوز آنتی بیوتیک را از دست بدهم، چه باید بکنم؟
خبر خوشحال‌کننده این است که متخصصان داروساز می گویند که اگر یک وعده مصرفی فراموش شود به‌احتمال زیاد مشکلی جدی ایجاد نخواهد شد. به محض آنکه متوجه از دست دادن یک وعده مصرفی شدید، داروی خود را مصرف کنید (در وعده بعدی میزان را دو برابر نکنید) و زمان مصرف را مطابق با دستور ارایه شده ادامه دهید. مثلا اگر زمان مصرف دارو روزانه 8 صبح بود اما بر اثر اشتباه پیش آمده به 2 بعد از ظهر تغییر کرد، از این پس زمان مصرف شما همان 2 بعدازظهر خواهد شد.
چه زمانی می توان مصرف آنتی بیوتیک را قطع کرد؟
بسیاری از پزشکان همچنان بر این موضوع تاکید دارند که دیدن علائم بهبود، لزوما به این معنی نیست که عفونت بطور کامل از بدن ریشه کن شده است. بر این اساس، بهتر است مردم در زمان ابتلا به بیماری، همواره با متخصصان مراقبتهای پزشکی در تماس باشند و با توجه به توصیه آنها درباره ادامه یا توقف مصرف داروها تصمیم بگیرند.
از آنتی بیوتیک ها انتظار کدام عوارض جانبی را می توان داشت؟
شاید فقط درصد کمی از مصرف کنندگان آنتی بیوتیک ها، دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف آن شوند. واکنش به این داروها در افراد مختلف متفاوت است. مشکلات گواورشی، تنگی نفس و حتی کهیر از جمله این عواراض هستند. بسته به شدت عارضه، پزشک شما تصمیم می گیرد که درمان دیگری اتخاذ کند و یا این که دوز دارو را تغییر دهد.
آیا می توان قرص آنتی بیوتیک را خرد کرد؟
اگر در بلع دارو مشکل دارید، قبل از خرد کردن آن با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است خرد کردن آن، جذب دارو را مشکل کند. بسیاری از آنتی بیوتیک ها فرم مایع نیز دارند که می تواند برای برخی افراد گزینه مناسب تری باشد.
مصرف آنتی بیوتیک با داروهای دیگر خطر دارد؟
پزشکان معمولا قبل از تجویز آنتی بیوتیک از شما می پرسند که دارو یا مکمل دیگری مصرف می کنید یا نه. برخی آنتی بیوتیک ها ممکن است تاثیر قرصهای ضد بارداری را کمتر کنند. به علاوه اگر مکمل آهن مصرف می کنید، باید بدانید که مصرف آنتی بیوتیک، جذب آهن را به میزان زیادی کاهش می دهد.
در صورت حساسیت به آنتی بیوتیک چه باید بکنم؟
واکنش های حساسیت زا نسبت به داروها شایع است و آنتی بیوتیک ها یکی از مقصران اصلی برانگیختن واکنش های حساسیتی به شمار می روند. اگر فردی به یک آنتی بیوتیک حساسیت داشته باشد، احتمال زیادی وجود دارد که نسبت به ماده شیمیایی مشابه یا آنتی بیوتیک دیگری از همان خانواده نیز حساس باشد. شناخت حساسیت های فردی بسیار مهم است چراکه فرد باید بتواند در مواقع لزوم آنتی بیوتیک دریافت کند.
منبع: آوای سلامت
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.