به خاطر فنجان قهوه یا چایی که هر روز صبح می خورید این را می دانید که همه شیرین کننده ها یکسان ساخته نشده اند. بازار پر از جایگزین های مصنوعی شکر مانند ساخارین و آسپارتام است که مردم برای از بین بردن تلخی قهوه یا چای با وجود طعم ناخوشایندشان، استفاده می کنند. همچنین، میزان بالای چاقی و غذاهای سرشار از قند باعث شده انسان پیوسته به دنبال راه حلی شیرین اما سالم باشد.
به گزارش بهداشت نیوز استویا، شیرین کننده مورد تایید وزارت غذا و دارو آمریکا ( FDA ) ممکن است جواب این سوال باشد. استویا به شکل فزآینده ای طی این سالها در میان مردم محبوب شده است، طوری که بسته های آن را در کافی شاپ ها و کمپانی های نوشابه سازی می بینید تا دل مشتریانی که از طعم نوشابه های بدون قند و حاوی قند مصنوعی بدشان می آید را بدست بیاورند.
استویا یک شیرین کننده بدون کالری است، اما جایگزینی برای قند نیست. در ادامه می خواهیم درباره مزایا، عوارض و جایگزینی آن با قند صحبت کنیم.
استویا دقیقا چیست؟
استویا گیاهی از خانواده گل داوودی و زیرگروه، گیاه ابروسیا است. باید بدانید بین استویایی که در خانه تهیه می کنید با استویای داخل فروشگاه تفاوت بسیاری وجود دارد. محصولات استویا موجود در قفسه های فروشگاه ها دارای برگ این گیاه نیستند و از عصاره برگ بسیار تصفیه شده استویا تحت عنوان rebaudioside A یا Reb-A ساخته می شوند.
شیرین کننده های Reb-A به صورت مایع، پودر و حالت گرانوله شده وجود دارند. این محصولات مقدار بسیار کمی استویا در خود دارند که تقریبا 200 بار شیرین تر از قند است. شیرین کننده Reb-A ( شیرین کننده نوین) با شیرین کننده هایی از قبیل اریتیتول ( الکل قند ) و دکستروز ( گلوکز ) ترکیب می شوند.
برخی از برند های استویا نیز دارای طعم های طبیعی هستند. اگر مواد تشکیل دهنده استویا رنگ وطعم دهنده های مصنوعی نداشته باشند وزارت دارو و غذای آمریکا (FDA ) تولید آنها را تایید می کند. با این حال محصولاتی که طعم های طبیعی دارند، فوق العاده فرآوری شده هستند یعنی هیچ چیز طبیعی در محصولات استویا نیست.
گیاه استویا را در خانه پرورش دهید و از برگ های آن برای شیرین کردن غذاها و نوشیدنی ها استفاده کنید.
استویا در واقع یک گیاه است
جایگزین قند از گیاه استویا (ربودیانا ) استخراج می شود که به صورت طبیعی در برزیل و پاراگوئه رشد می کند و صدها سال به عنوان شیرین کننده غذا، التیام دهنده سوختگی و ناراحتی معده مورد استفاده قرار گرفته است. شیرینی این گیاه از گلیکوزیدهای طبیعی خود که طی فرآیندی از برگ های استویا استخراج شده ، گرفته می شود. این فرایند با گذاشتن برگ های استویا در آب گرم شروع می شود.
آیا مصرف استویا مزیتی هم دارد؟
استویا یک شیرین کننده غیر مغذی است، یعنی تقریبا هیچ کالری ندارد. اگر تصمیم به کاهش وزن دارید، این جنبه استویا بسیار دلپذیر است اما تاکنون این نتیجه اثبات نشده است. اثر شیرین کننده غیرمغذی روی سلامت یک فرد سالم بستگی به مقدار و زمان مصرفش در روز دارد. اگر مبتلا به دیابت باشید استویا کمکتان می کند، قند خون خود را کنترل کنید.
تحقیقات نشان داده است که استویا توانسته تا حدود زیادی سطح انسولین و گلوکز را پایین بیاورد و افراد با وجود دریافت کالری کم بعد از غذا خوردن سیر و راضی باشند. تنها محدودیت این تحقیق آن بود که در فضای آزمایشگاهی و نه زندگی واقعی افراد که در آن رفتارهای طبیعی خود را نشان می دهند، انجام شده است.
بررسی دیگر نشان داد که پودر برگ استویا به کنترل کلسترول کمک می کند و سطح کلی LDL ( کلسترول بد ) و تری گلیسرید را بدون هیچ گونه عوارض جانبی منفی پایین می آورد و توانسته سطح HDL ( کلسترول خوب) را نیز افزایش دهد. هنوز مشخص نشده است که استویا معمولی در مقادیر کمتر چنین تاثیری دارد یا خیر.
آیا استویا موجب عوارض جانبی هم می شود؟
سازمان دارو و غذای آمریکا می گوید گلیکوزیدهای استویا مانند Reb-A در کل بی خطر هستند ولی مصرف برگ کامل استویا یا عصاره آن را برای استفاده در غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها به دلیل کمبود اطلاعات تایید نکرده اند.
استویا خام ممکن است به کلیه ها، سیستم تناسلی و سیستم قلبی عروقی آسیب وارد کند و فشار خون را خیلی پایین بیاورد یا با داروهای کاهش دهنده فشار خون تداخل ایجاد کند. با اینکه استویا برای افراد دیابتی بی خطر در نظر گرفته می شود اما برند هایی را که حاوی دکستروز یا مالتودکرستین هستند باید با احتیاط مصرف کرد.
دکستروز گلوکز و مالتودکرستین نشاسته است که کربوهیدرات و کالری را به استویا اضافه می کنند. همچنین ممکن است قندهای الکل، کمی کربوهیدرات را تقویت کنند. اگر بعضی وقت ها از استویا استفاده می کنید، ممکن است روی قند خونتان تاثیری نداشته باشد، اما اگر در تمام طول روز مصرف کنید مقدار کربوهیدرات ها افزایش پیدا می کند.
نتایج تحقیقی در سال 2015 نشان داد که شیرین کننده های غیرمغذی باعث اختلال در فلور روده، عدم تحمل گلوکز و اختلال متابولیک می شود. در بعضی افراد هم محصولات استویایی که با الکل های قند ساخته شده باشد منجر به مشکلات گوارشی از جمله نفخ و اسهال می شود. اصلی ترین مشکل در شیرین کننده های غیرمغذی، مزه آن است. طعم استویا نسبت به دیگر شیرین کننده ها بهتر است، برخی از آن لذت می برند و برای بعضی اصلا جالب نیست.
استویا بسته بندی شده کاملا طبیعی نیست
بله. استویا یک گیاه طبیعی است اما برای اینکه این جایگزین قند، در مغازه و یا آشپزخانه فاسد نشود، کمپانی ها مجبورند ترکیباتی به آن اضافه کنند. یک پاکت استویا ممکن است شامل اریتریتول، یک الکل قند و طعم دهنده های طبیعی باشد.
آیا می توان در طول بارداری از استویا استفاده کرد؟
محصولات استویا تولید شده با Reb-A را می توانید به صورت متعادل در طول بارداری استفاده کنید. اگر به الکل های قند حساس هستید از محصولی بدون اریتیتول استفاده کنید. برگ و عصاره خام استویا برای استفاده در طول بارداری توصیه نمی شوند و ممکن است خطرناک باشند. شاید عجیب به نظر بیاید که محصولات فرآوری شده از محصولات طبیعی بی خطرتر هستند.
استویا از قند خیلی شیرین تر است
استویا بدون کالری است اما عصاره استخراج شده از این گیاه 200 برابر شیرین تر از قند است، یعنی مقداری از آن برای شیرین کردن کافی است.
آیا بین استویا و سرطان رابطه وجود دارد؟
استویا باعث پیشگیری در برخی سرطان ها می شود. نتایج یک تحقیق نشان داد که یک گلیکوزید به نام استیویوساید در گیاه استویا پیدا شده است که به تقویت مردن سلول های سرطانی در بافت سرطان پستان انسان کمک می کند و رشد سرطان در بدن را کاهش می دهد.
چگونه از استویا به عنوان جایگزین قند استفاده کنیم؟
استویا را به عنوان جایگزین قند و شکر در غذاهای و نوشیدنی های مورد علاقه خود استفاده کنید. نیم بند انگشت استویا برابر با حدود یک قاشق چای خوری شکر است.
راه های مناسب استفاده از استویا عبارت است از:
قهوه یا چای
لیمونادهای خانگی
استفاده در بلغور جو دوسر گرم یا سرد
به کاربردن در اسموتی
ریختن در ماست
با استویا کیک و شیرینی بپزید و دقیقا همان مزه ای را می دهند که از شکر استفاده کرده اید. بعضی از محصولات استویا برای استفاده در آشپزی مناسب نیستند و هنگام خرید از روی بسته بندی متوجه شوید. در صورت نداشتن شکر هنگام پخت شیرینی و کیک بهتر است از پوره موز و سس سیب نیز استفاده کنید. برای بدست آوردن طعم و شیرینی مورد نظر خود باید چندین مرتبه آزمون و خطا انجام دهید.
استویا می تواند جایگزین شکر در پخت و پز شود
با استویا کوکی، کیک و حتی شربت درست کنید اما از آنجا که استویا از شکر خیلی شیرین تر است، باید مقدار کمی از آن را به مواد کیک اضافه کنید. مقدار استفاده از آن بستگی به برند و دستور پخت نیز دارد.
اما استویا کاراملی نمی شود
استویا به شکل شکر قهوه ای نیست و همانند عصاره وانیل که در پخت و پز استفاده می کنید، است. هر کدام از انواع استویا در غلظت و شیرینی متفاوت هستند. بنابراین قبل از استفاده حتما روی بسته را مطالعه بفرمایید
استویا بدون کالری است، اما اگر جایگزین قندش کنید باعث کاهش وزن نمی شود
استویا به نظر یک راه حل جادویی برای افرادی است که می خواهند لاغر شوند، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد شیرین کننده های جایگزین میل به شیرینی را در فرد کاهش می دهد و یا از پرخوری جلوگیری می کند. در واقع افرادی که نوشابه های رژیمی می خورند بیشتر دچار پرخوری می شوند. برای نشان دادن مزایا و مضرات استویا تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
سخن پایانی
محصولات استویا با نام Reb-A کاملا بی خطر برای افراد باردار و مبتلا به دیابت به حساب می آیند. عوارض جانبی در این محصولات بسیار نادر است. با این حال برای ارائه نظر قطعی درباره تاثیر مثبت استویا روی کاهش وزن، دیابت و دیگر مشکلات به تحقیقات بیشتری نیاز است. استویا از قند و شکر بسیار شیرین تر است پس زیاد استفاده نکنید. بسیاری از مردم ادعا می کنند که برگ کامل استویا از انواع تصفیه شده آن بسیار بی خطرتر است.
منبع: وب سایت دکتر کرمانی
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.