یک جامعه شناس با اشاره به آسیب‌های ناشی از فضای مجازی برای جوانان گفت: آسیب‌های نوین بر آسیب‌های سنتی تأثیر گذار است. به این شکل که فضای مجازی قبح انجام آنها را می‌شکند
به گزارش بهداشت نیوز: امان الله قرایی مقدم جامعه شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه در مورد آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی و راه‌کارهای مقابله با آنها گفت: حدود 60 سال پیش برخی جامعه‌شناسان ازجمله مک لوهان (جامعه‌شناس هلندی) بحث دهکده جهانی و مخابره‌ی اطلاعات از طریق رسانه‌ها به کل جهان را مطرح کردند، این نظریه توسط هارولد لاسول (نظریه‌پرداز آمریکایی) تقویت شد، به این شکل که لوهان اصل موضوع یعنی دهکده جهانی و اینکه مردم دنیا به واسطه تقویت وسایل اطلاع رسانی جمعی مثل موبایل و ماهواره و... از حال هم خبر داشته باشند را مطرح کرد ولی لاسول تقویت تکنولوژی و چگونگی ارسال پیام را مطرح کرد که به همین واسطه کم‌کم بتوان کنترل فکر و علاقه و درخواست و آرزوها و سبک زندگی مردم جهان را در دست گرفت.
وی ادامه داد: در نظریه لاسول از میان ۳ فاکتور فرستنده پیام، وسیله ارسال پیام و گیرنده پیام، فاکتور دوم یعنی وسیله یا روش ارسال پیام مورد توجه قرار می‌گیرد، یعنی چگونه پیام‌هایمان را خوشمزه و باب‌طبع مخاطب کنیم که آنها را مجذوب خود کرده و کم‌کم افکارشان را تحت کنترل دربیاوریم. این جذابیت به واسطه فیلم و عکس و مستهجن وانیمیشن و ... به وجود می‌آید.
قرایی مقدم در خصوص تاثیر عوامل درون‌زا و برون‌زا بر آسیب‌های اجتماعی نوین بیان داشت: وقتی عوامل درونی مثل شرایط خانواده و جامعه آماده باشند عوامل بیرونی مثل ماهواره‌ها و رسانه‌های غربی و ... تأثیر بیشتری خواهد داشت. شرایط محیط و خانواده‌های تک‌سرپرست، بدسرپرست و بی‌سرپرست از عوامل مهم درون‌زا است که بسیار موثر است.
این جامعه شناس ادامه داد: وجود زمینه‌های اجتماعی اعم از محرومیت و فقر و کم‌سوادی و محدودیت باعث شده تأثیرگذاری این آسیب‌ها در کشور ما بسیار بیشتر شود. به طور مثال فیلم‌های غیراخلاقی که در فضای مجازی چه گوشی همراه و چه ماهواره به‌طور گسترده به آن پرداخته می‌شود از طرفی و محدودیت‌هایی که ما از لحاظ شرعی و عرفی در روابط زن و مرد داریم باعث شده امروزه شاهد رفتارهای غیراخلاقی باشیم که تا چند سال پیش در جامعه ما هیچ جایی نداشته است مثل مصرف دخانیات توسط دختران، روابط نامشروع علنی دختر و پسر و پدیده‌هایی مثل هم باش‌های سیاه.
عضوهیئت علمی دانشگاه در جواب این سوال که آسیب‌های اجتماعی بیشتر روی چه مخاطبانی تاثیر می‌گذارد گفت:آسیب‌های اجتماعی ناشی از فضای مجازی بیشتر نسل جوان را تحت تأثیر قرار می‌دهد چون این نسل احساسی عمل می‌کند و به موارد ادراکی نگاه نمی‌کند و تجربه اجتماعی و فرهنگی کمی دارد در نتیجه بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد، البته هستند افراد میان‌سالی که علی‌رغم تجربه اجتماعی و فرهنگی در منجلاب این آسیب‌ها قرار می‌گیرند.
وی در ادامه گفت: فضای مجازی امروزه بیشتر اقشار را به خود خیره کرده و رنگ و لعاب این فضا بر روی خیلی از افراد با هر سن و سالی با توجه به نیاز فیزیولوژیکی آنها تاثیر گذار بوده است، ولی جوانان بیشتر به این فضای هولناک کشیده می‌شوند.
قرایی در خصوص تاثیر آموزش سواد رسانه‌ای در مبارزه با این آسیب‌ها گفت: آموزش قطعا تاثیر گذار است ولی قبل از اینکه در مدرسه و دانشگاه انجام شود باید در خانواده وجود داشته باشد. بالا بردن اعتقادات دینی با روش‌های جذاب بسیار مؤثر است، همچنین تحقیقات خانواده روی گروه هم‌سن‌وسال بچه‌ها هم بسیار مهم است. طبق تحقیقات پارسون تأثیر هم‌سالان بر افراد از تأثیر خانواده بیشتر است. وی در تحقیق روی 372 نفر به این نتیجه رسید چون افراد در جمع دوستان محدودیت‌های خانواده را ندارد در آن جمع راحت‌ترند، بیشتر به سمت این فضاها کشیده می‌شوند.
وی در ادامه اظهار کرد: البته ما در مدارس و دانشگاه‌ها نیز به آموزش بسیار نیازمندیم که به نظر من این آموزش باید با استفاده از ارگان‌های ذی‌ربط با موضوع مثل پلیس پیشگیری از جرم و... انجام شود.
این آموزش‌ها می‌بایست در سیستم آموزش و پرورش و کتاب‌های درسی وارد شود که متأسفانه تابه‌امروز اقدامی صورت نگرفته است.
قرایی همچنین تاکید کرد: همه ما باید به این موضوع توجه کنیم که موضوع آسیب‌های فضای مجازی یکی از نگرانی‌های رهبر معظم انقلاب بوده و هست، لذا می‌بایست کمیته‌هایی جهت واکاوری و بررسی و ارائه راهکار علمی جهت مبارزه با این پدیده مخرب تشکیل شود، البته این کار در ایران به علت وجود عوامل بیرونی بسیار مساعد برای رشد این آسیب، بسیار کار سختی است که همتی بلند می‌خواهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به تغییر سبک آموزش در مدارس که یکی دیگر از عوامل موثر در آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی است گفت: در مدارس قدیم معلم و مدیر و ناظم اقتدار و تأثیرگذاری داشتند، ولی امروزه اینچنین نیست که این خود عاملی بسیار مخرب در تربیت فرزندان دارد. فضای مجازی دیوارها را فرو ریخته و دیگر چهاردیواری اختیاری نیست و کسی که در این فضا فعال است دیگر مسئله‌ای را نمی‌تواند خصوصی بخواند.
امروزه در خانواده‌ها روابط معنوی از بین رفته و جای آن را روابط موازئیکی گرفته که مثل موزائیک کف اتاق با هم هستند ولی با هم اشتراکات کمی دارند و شکل زندگی متفاوتی دارند و رابطه محدودی با هم دارند.
وی در پاسخ به اینکه آیا آسیب‌های اجتماعی نوین بر رشد آسیب‌های سنتی تاثیر گذار است یا خیر، گفت : قطعاً آسیب‌های نوین بر آسیب‌های سنتی تأثیر گذار است. به این شکل که فضای مجازی قبح انجام آنها را می‌شکند، مثلاً در قدیم استفاده دخانیات مخصوصاً سیگار برای خانم‌ها عملی بسیار نکوهیده بود ولی امروزه به مدد فضای مجازی دختران نه‌تنها دخانیات استعمال می‌کنند بلکه در صفحه‌های شخصی خود هم منتشر می‌کنند. شکسته شدن حرمت‌ها، جوان را به سمت انجام خلاف‌های بزرگ‌تر مثل مواد مخدر و فحشا می‌کشاند، پس می‌بینم که آسیب‌های نوین مستقیماً بر گسترش آسیب‌های سنتی تاثیرگذار است.
فارس
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.