تغییر شیوه زندگی و مدرن شدن آن، یک تغییر اساسی در الگوی غذایی بسیاری از ما ایجاد کرده است و آن هم تمایل بیشتر به مصرف غذاهای آماده، سریع و نوشیدن محصولاتی مانند انواع نوشابه‌های گازدار همراه با این غذاهای معمولاً چرب است.
به گزارش بهداشت نیوز، بهتر است بدانید هر کدام از ما ایرانی‌ها تقریباً سالیانه 41 لیتر نوشابه مصرف می‌کنیم و این یعنی شانس ابتلا به اضافه‌وزن و پوکی استخوان را در خودمان بالا می‌بریم. از طرف دیگر، خیلی از ما به دلیل عدم تحمل لاکتوز یا هماهنگ نبودن طعم شیر با غذاهای مختلف، سرانه مصرف شیر و لبنیات چندان بالایی نداریم. پس باز هم با مصرف پایین شیر و لبنیات کنار افزایش مصرف نوشیدنی‌های گازدار، احتمال ابتلا به پوکی استخوان یا حتی مشکلات دیگری مانند پوسیدگی دندان را در خودمان افزایش می‌دهیم.
محققان ایرانی سال‌ها تلاش کرده‌اند تا بتوانند محصول جایگزینی برای نوشابه‌های گازدار با همان میزان رضایت‌مندی و محبوبیت تولید کنند و این محصول جدید را به‌عنوان محصولی جایگزین برای نوشابه‌های گازدار معمولی در نظر بگیرند. تلاش این محققان بر آن بود تا محصول جدید آن‌ها مضرات نوشابه‌های معمولی را نداشته باشد و بتواند سهمی از کمبود کلسیم را بین مردم ایران جبران کند. از این‌رو، محصولی با نام نوشابه لبنی تولید و روانه بازار شد.
این محصول که به‌تازگی به بازار ایران راه پیدا کرده، از حدود دهه 50 میلادی در اروپا تولید و مصرف می‌شود و در کشورهایی مانند سوئیس از محبوبیت بالایی هم برخوردار است، در حالی که در ایران و به دلیل شرایط نگهداری یا تفاوت قیمت محصول وارداتی که برای مصرف‌کننده ایجاد می‌شد، خرید و واردات این محصول اروپایی شاید چندان مقرون به صرفه نبود. از این‌رو، محققان ایرانی با سال‌ها تلاش و تحقیق توانسته‌اند خط تولید نوشابه‌های گازدار بر پایه شیر را در کشور خودمان راه‌اندازی کنند.
تعریف نوشابه لبنی
نوشابه لبنی، نوعی نوشیدنی گازدار بر پایه شیر است که اگر شما ندانید این محصول بر پایه شیر تهیه شده، به هیچ‌وجه و از طریق عطر و طعم آن متوجه وجود شیر در آن نخواهید شد. در فرایند تولید نوشابه لبنی، شیر تازه را وارد دستگاه پالایش شیر می‌کنند و عملیات جداسازی پروتئین و چربی از آن را انجام می‌دهند. پس از جدا شدن پروتئین و چربی، مایع رقیق باقی‌مانده که حجم قابل‌قبولی از کلسیم، املاح و ویتامین‌های موجود در شیر هنوز در آن وجود دارد را فراوری می‌کنند و در مرحله نهایی مقداری گاز به آن می‌افزایند. البته با اینکه این محصول بر پایه شیر است کلسیم آن نصف کلسیم موجود در شیر خواهد بود؛ یعنی هر دو لیوان از نوشابه لبنی، کلسیمی معادل با یک لیوان از شیر دارد.
این در حالی است که در نوشابه‌های لبنی از اسیدسیتریک یا اسید فسفریک کمک گرفته نمی‌شود و به‌جای آن‌ها، اسیدلاکتیک که حاصل تخمیر شیر است، به کار می‌رود. اسیدلاکتیک به‌طور طبیعی در محصولاتی مانند ماست یا دوغ وجود دارد.
در مصرف این محصول هم افراط نکنید!
نوشابه‌های لبنی که چند ماه است وارد بازار ایران شده‌اند و سال‌هاست در بعضی کشورهای اروپایی مصرف می‌شوند، مزیت‌های فراوانی نسبت به نوشابه‌های معمولی دارند. این نوشیدنی‌ها هم طعم نوشابه می‌دهند و می‌توانند نیاز چشایی مصرف‌کننده را تأمین کنند و هم به دلیل وجود کلسیم مانع از ابتلا به پوکی استخوان مصرف‌کننده خواهند شد. با این حال، نوشابه‌های لبنی هم مانند نوشابه‌های معمولی حاوی گاز هستند و گاز موجود در آن‌ها می‌تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند نفخ، ریفلاکس یا حتی ایجاد سوزش برای بیماران مبتلا به زخم‌های گوارشی شود. از این‌رو، افرادی که از بیماری‌های گوارشی نامبرده رنج می‌برند، باید در مصرف این نوشیدنی‌ها هم کمی جانب احتیاط را رعایت کنند و نوشیدن آن‌ها را به‌جای بین غذا، به پایان غذا خوردن موکول کنند.
نکته دیگر اینجاست که همین نوشیدنی‌ها به‌رغم جایگزین کردن ساکاروز یا گلوکز، باز هم حاوی قندی طبیعی به‌نام «لاکتوز» هستند و غیر از قند به دلیل وجود ترکیبات دیگر، مقدار مشخصی از کالری را به بدن مصرف‌کننده می‌رسانند. از این‌رو، زیاده‌روی در مصرف همین محصولات سالم‌تر نسبت به نوشابه‌های معمولی هم می‌تواند عواقبی مانند ابتلا به اضافه‌وزن یا چاقی برای مصرف‌کننده داشته باشد.
به‌طور کلی، ما حتی در مورد سالم‌ترین ترکیبات غذایی که میوه‌ها و سبزی‌های باشند نیز محدودیت‌هایی برای مصرف‌کنندگان در نظر می‌گیریم و می‌گوییم این گروه غذایی هم باید به اندازه و در حد تعادل در رژیم غذایی گنجانده شوند، چه برسد به محصولات فراوری‌شده که به هر حال کالری و قند بالاتری نسبت به محصولات طبیعی دارند. بنابراین تولید یا عرضه نوشابه‌های لبنی، مجوزی برای مصرف بی‌رویه این محصولات نیست و آن‌ها تنها می‌توانند جایگزین‌های مناسب‌تری برای نوشابه‌های گازدار معمولی باشند.
منبع: هفته نامه سلامت - دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی، رئیس انجمن صنایع غذایی ایران
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.