بچه هایی که تا دیروز برای رفتن تا سر کوچه توسط والدین کنترل می شدند که کجا می روند و چه زمانی باز می گردند، امروز در فضای مجازی با بی نهایتی مواجه اند که شاید برخی والدین قادر به درک آن نباشند.
به گزارش بهداشت نیوز، اگرچه فضای مجازی برای بسیاری از جوامع حکم بازوی کمکی در بسط فرهنگ و اندیشه شان را دارد اما آنها به همان اندازه که از این فضا در پیشبرد اهداف شان استفاده می کنند، اما در صیانت از ورود اطلاعات نامربوط و همچنین توانمندسازی جامعه خود برای حضور در این فضا متناسب با گروه های سنی مختلف طرح و برنامه دارند.
این در حالی است که متاسفانه امروزه در کشور ما فضای مجازی برای بسیاری بیشتر از فضای واقعی جذابیت دارد و حضور مداوم شان در این فضا باعث می شود که ارزش های واقعی را از یاد ببرند چنان که بعضاً امروز به تعبیر کارشناسان شاهد شکل گیری «یتیم های اینترنتی» یعنی بچه هایی که پدر و مادرشان حضور دائم در فضای مجازی را به بودن با آنها ترجیح می دهند، هستیم.
از این رو و در بررسی عواقبی که ما با غفلت و بی توجهی هامان به سبک زندگی تحمیل می کنیم با حجت الاسلام فروهر، کارشناس فضای مجازی به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن به حضورتان تقدیم می شود:
به نظر کارشناسان امروز شاهد شکل گیری طیفی با عنوان «یتیم اینترنتی» هستیم، چه چیز باعث این حجم آسیب فضای مجازی به گروه سنی کودک و نوجوان می شود؟
مساله ای که امروز در جامعه به عنوان یکی از مولفه های تاثیرگذار مطرح می شود، فضای مجازی است که روز به روز به دلیل گستردگی و پیشرفتی که دارد، سبب ارائه مدل های مختلف سبک زندگی و فکر به اقشار و گروه های سنی مختلف به ویژه جوانان می شود.
ارتباط خانواده و فضای مجازی از جمله مواردی است که در سطح گسترده ای مطرح شده، این فضا با وجود اینکه فرصت های بسیاری در اختیار خانواده ها قرار داده است اما نمی توان انکار کرد که آسیب هایی را نیز وارد ساخته کرده از جمله آسیب به روابط همسران و روابط والدین با فرزندان.
در این مجال با توجه به اینکه عموما فرزندان توجه بیشتری نسبت به این مساله دارند به برخی چالش هایی که گروه های سنی مختلف کودک، نوجوان و جوان با آن مواجه می شوند اشاره می کنم.
بچه های ما هفته ای بیست و سه ساعت انیمیشن می بینند. طبق آمار بنیاد ملی بازی های رایانه ای هفت درصد جامعه کلش آف کلنز بازی می کنند، 23 میلیون زوج، روزانه سه ساعت بازی های رایانه ای دارند. فضای اینترنت به روی همه باز است و هیچ محدوه سنی ندارد در حالی که در آمریکا قانونی تصویب شد که افراد زیر هجده سال ممنوعیت ورود به اینترنت را دارند.
آمار نشان می دهد که سن استفاده و دسترسی بچه ها به فضای مجازی در ایران به یازده سال رسیده است، بچه های یازده ساله گوشی موبایل دست می گیرند. گسترگی فضای مجازی و دسترسی آسان کودکان به فضای مجازی چندین آسیب را در پی دارد.
یک آسیب از منظر مساله سخت افزاری است. اصطلاحی را می توانیم به کار ببریم که بسیار مهم و کاربردی است و فکر می کنم به کار بردن آن، خانواده ها و مسئولان را متوجه آسیب های فضای مجازی می کند.
امروز با این پدیده مواجهیم یعنی کودکانی که در این فضا رها شده اند. بچه هایی که تا دیروز از سوی والدین تا سر کوچه کنترل می شدند که کجا می روند و چه زمانی بر می گردند اما امروز در فضای مجازی با بی نهایتی مواجه هستند که شاید برخی والدین قادر به درک آن نباشند.
از سوی دیگری دسته ای دیگر از بچه ها به دلیل شکاف هایی که بعضا وجود دارد و والدین شان از این فضا بی اطلاع هستند به اصطلاح پدر و مادر را دور می زنند و از این فضا استفاده نامطلوب می برند.
متاسفانه، در کشور نسبت به فضای مجازی و بازی های رایانه ای و موبایل هیچ رده بندی سنی وجود ندارد در حالی که در کشورهای پیشرفته که سواد رسانه ای دارند محدوده سنی دوازده سال، هجده سال و بیست و چهار سال برای استفاده از اینترنت مطرح شده است. در آمریکا تبلت و اینترنت کودک طراحی شده است و بچه ها دسترسی به محتوایی جز آن ندارند، اما در کشور ما کودکان از همان گوشی و اینترنتی که بزرگسالان دارند، استفاده می کنند. متاسفانه، گاهی کج سلیقگی صورت می گیرد و متاسفانه سیستم های آموزشی ما به ویژه آموزش و پرورش در این زمینه کمک و اطلاع رسانی نمی کنند بلکه به هر بهانه ای بچه ها را به شبکه های اجتماعی می کشانند، به بیان دیگر معلم برای اینکه با بچه ها ارتباط داشته باشد از راه می رسد و می گوید گروه تلگرامی باز کنیم.
امروز کودک به سهولت دسترسی به تلگرام دارد و می گوید مدرسه از ما خواسته است؛ والدین هم قانع می شوند و چیزی نمی گویند. چندی قبل مسئولان کشور در حوزه جرائم سایبری و کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اعلام کردند که تعداد هشت هزار کانال تلگرامی مستهجن وجود دارد که درخواست داده ایم که این کانال ها بسته شود، ولی هنوز اقدامی صورت نگرفته است، طبیعتا وقتی فضا این چنین آلوده است، انتظاری نمی توان داشت؟
چرا باید این فضا وجود داشته باشد؟ چرا بچه ها باید دسترسی به این فضا داشته باشند و چرا آموزش و پرورش باید از طریق برخی معلمان از بچه ها بخواهد که در کانال های تلگرامی و گروه های تلگرامی باشند؟!!
این ساعات طولانی آنلاین بودن و حضور درفضای مجازی بنیان خانواده را با چه مشکلاتی مواجه می کند؟
اکنون با کودکانی مواجهیم که در این فضا آمده اند و تجربه کافی هم ندارند که با چه کسانی ارتباط بگیرند و مورد سوء استفاده قرار گرفته اند و اطلاعات از آنها دریافت شده و یا هزینه هایی از آنها گرفتند و خانواده با مشکل مواجه شده است.
امروز می گوییم فضای مجازی اما این فضا تاثیرات حقیقی دارد. کودکان، نوجوانان و جوانان ما در این فضا آسیب می بینند به گونه ای که بحث کودک آزاری و اذیت در فضای آنلاین جدی شده است.
اعتیادهای دیجیتالی که شکل گرفته است تاثیر کمتری از مخدر ندارند. اکنون افرادی به مراکز مشاوره می آیند که شکایت دارند که فرزندان شان پشت کامپیوتر می نشینند و یا با تبلت و گوشی کار می کنند و زمانی که این امکانات را از آنها می گیریم، ناراحتی ایجاد می کنند. این موارد جنبه های سخت افزاری آسیب به کودکمان است.
مشکل دیگری هم وجود دارد که مربوط به بازی های رایانه ای می شود، برای من سوال است که چرا در کشور ما نهادی، متولی حضور این هجده تا بیست میلیون جوان در فضای مجازی نیست.
کودک با این اطلاعات و تجربه کم وارد این فضا می شود و آسیب می بیند، اکنون دسترسی بچه ها به محتوایی که نباید ببینند وجود دارد. موسسه ای در آمریکا آمار تکان دهنده ای را منتشر کرد که طی آن اعلام شده بود نود درصد کودکانی که به اینترنت دسترسی دارند، حتما فیلم های مستجهن دیده اند.
اکنون مشکل ما در دفاتر مشاوره، مساله بلوغ زودرس جنسی است، یعنی کودک در فضای مجازی فیلمی دیده است و زودتر از آن که به بلوغ عقلی برسد به بلوغ جنسی رسیده است. تصور کنید فیلترشکن های متعددی هم در بازار وجود دارد.
دسترسی یک نوجوان به اینترنت بدون فیلتر بدترین وضعیت را به همراه دارد. یعنی هرچه که بخواهد را جست وجو می کند. این آسیب است و به تعبیر مقام معظم رهبری اطلاعات نادرست روی سر آنها ریخته می شود.
بحث دیگر در حوزه نرم افزار است، نمی توانیم که فضا را به روی بچه ها ببندیم، به هرحال یک محیط و تکنولوژی جدید در اختیار بشر قرار گرفته است و می توان از این فضا برای ذخیره سازی انبوه اطلاعات بهره مند شد ولی باید یک سری اقدامات نرم افزاری هم صورت گیرد.
راهکار خروج از این وضعیت و رهایی از آسیب های حضور این چنینی در فضای مجازی چیست؟
از نظر من باید مسیری را باز کنیم که کنترل شده باشد نه مانند اکنون که عنان فضای اینترنت در دست بچه ها است در حالی که بچه ها باید اینترنت پاک و سالم داشته باشند. در این میان نظارت والدین نقش مهمی را ایفا می کند. باید به گوشی های تلفن همراه بچه ها نظارت وجود داشته باشد، نباید بچه را میان هزاران نفر افرادی که کودکان نه آنها را می شناسند و نه قابل اعتماد هستند، رها کرد.
نکته سوم مساله آموزش است، بچه ها باید آموزش ببیند، نمی شود این فضا را بست و منع کرد. ما می توانیم یک سری آموزش ها را داشته باشیم و سیستم آموزشی مان در خدمت باشد. حل این مساله از یک نظر به آموزش بر می گردد. صدا و سیما و کتاب های درسی در این میان نقش مهمی دارند.
این جزو سواد بچه ها است، اگر روی سخت افزار، مدیریت صورت گیرد که بچه ها از فضای امن استفاده کنند و آموزش کافی داده شود تازه می توانیم بگوییم که یتیمان اینترنتی یک متولی پیدا کرده اند وگرنه وضعیت کنونی ادامه خواهد داشت.
اگر فردی در سنین کودکی انحراف یافت تا بزرگ شود با این انحراف زندگی می کند و این تاثیر به گونه ای است که شاید تا مدت ها نتوانیم آن را از ذهن اش پاک کنیم. متاسفانه، ورود اینترنت از خارج از مرزها و انجام بازی هایی مبتنی بر فرهنگ خارجی فرصت مناسبی را برای استفاده دشمن فراهم می کند.
منبع: شبستان
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.