چگونه از پیشرفت بیماری های کلیه جلوگیری کنیم؟

به گزارش بهداشت نیوز، دکتر سید امیر محسن ضیائی متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و تناسلی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص نحوه  جلوگیری از پیشرفت بیماری های کلیوی  در سنین مختلف می نویسد:

اگر بین 15 تا 40 سال دارید: در سنین 15 تا حدود 40 سالگی اگر فرد علائم بیماری‌های کلیوی از جمله تغییر رنگ ادرار، علائم تحریکی ادرار، بی‌اختیاری ادرار و عفونت‌‌‌های ادرای و همچنین بیماری‌‌‌هایی مثل فشارخون و دیابت نداشته باشد، به طور معمول توصیه ‌می‌شود مراقب مصرف نمک باشد، متناسب با وزن و سن خود از پروتئین‌‌ها استفاده کند و در مصرف آنها، به‌خصوص پروتئین قرمز زیاده‌روی نکند. این موارد برای حفظ سلامت کلیه‌‌ها کفایت ‌می‌کنند. البته این موضوع فقط در مورد افراد سالم است، نه کسانی که از قبل دچار بیماری‌‌‌های کلیوی بوده‌اند. به افراد سالم که سابقه بیماری‌‌‌های فامیلی و علائم خاصی ندارند، توصیه ‌می‌شود در این سنین هر 10 سال یکبار حداقل یک بررسی ساده از دستگاه ادراری داشته باشند که شامل یک آزمایش ادرار و یک سونوگرافی کلیه ‌می‌شود. اگر نتایج این آزمایش‌‌‌ها طبیعی باشد، نیاز به اقدام دیگری وجود ندارد. بیماری شایعی که ممکن است در این دوره فرد را گرفتار کند، سنگ‌‌‌های کلیوی است که علائم خاص خود را دارد و همراه با درد است و به راحتی تشخیص داده ‌می‌شود.

• اگر بین 40 تا 60 سال دارید: در دهه 4 و 5 زندگی اگر فرد علائم خاص و سابقه بیماری فامیلی نداشته باشد، توصیه ‌می‌شود هر 5 سال یکبار آزمایش ادرار و سونوگرافی کلیه را تکرار کند. از 50 سالگی به بالا نیز فاصله بین آزمایش‌‌‌ها باید کوتاه‌‌‌تر شود، به‌خصوص در آقایان که با مساله بزرگی خوش‌خیم پروستات و سرطان پروستات روبرو هستند. به این افراد توصیه ‌می‌شود سالی یکبار که پروستات‌شان را بررسی ‌می‌کنند، این آزمایش‌‌ها را نیز انجام دهند. از لحاظ تغذیه‌ای نیز توصیه ‌می‌شود در 24 ساعت حداکثر 3 گرم نمک مصرف شود. حتی اگر فرد ‌می‌تواند تحمل کند و ذائقه‌اش اجازه ‌می‌دهد، بهتر است از 3 گرم هم کمتر مصرف نمک داشته باشد.

علاوه بر این، نباید زیاد از پروتئین، به‌خصوص پروتئین قرمز استفاده شود و وزن فرد باید تحت‌کنترل باشد. مساله دیابت نوع2 نیز در این سنین مطرح است که معمولا به علت افزایش وزن ایجاد ‌می‌شود. دیابت یکی از بیماری‌هایی است که به طور شایع کلیه را درگیر ‌می‌کند و ‌می‌تواند فرد را به سمت نارسایی کلیه و پیوند ببرد. درواقع، هم‌اکنون مهم‌‌‌ترین علتی که باعث ‌می‌شود کلیه نارسا شود و به پیوند برسد، دیابت است.کنترل فشارخون نیز بسیار مهم است. درواقع، از دهه 4 زندگی به بعد کنترل فشارخون باید در دستور کار هر فردی قرار گیرد، به‌خصوص کسانی که به تازگی فشارشان بالا رفته زیرا احتمال اینکه علت فشارخون این افراد بیماری‌های کلیوی باشد، بالاست. علائم انسدادی ادرار نیز در این سنین مهم است و در صورت وقوع باید حتما به پزشک مراجعه کرد. بحث سنگ‌های ادراری نیز وجود دارد که همراه با درد و علامت است.

• اگر بالای 60 سال دارید: به طور طبیعی در دهه 6 و 7 زندگی مقداری از فعالیت کلیه کاسته ‌می‌شود که اگر در حد سن باشد، کفایت ‌می‌کند، اما اگر بیشتر از حد خودش باشد باید به آن رسیدگی شود. دیده شده بیماری‌های کلیوی، به‌خصوص نارسایی کلیوی در مراحل اولیه نیز ‌می‌تواند به طور مستقیم باعث ایجاد یا تشدید بیماری‌های قلبی- عروقی شود و عمر فرد را کوتاه کند. تومورهای کلیوی نیز در دهه 6 زندگی به بعد معمولا ایجاد ‌می‌شوند که علائم خاص خود را دارند و ممکن است به طور اتفاقی در سونوگرافی‌هایی که انجام ‌می‌شود، کشف شوند یا اینکه ممکن است بیمار به علت دیدن خون در ادرار مراجعه کند و پزشک با بررسی‌های لازم به وجود تومور پی ببرد. به طور کلی، دیدن خون در ادرار بعد از 50 سالگی ‌می‌تواند یکی از نشانه‌های بیماری‌های کلیوی باشد. البته دلایل دیگری از جمله بیماری‌های مثانه و انسداد مجاری ادراری نیز برای آن مطرح است، به‌خصوص در آقایان که بزرگی خوش‌خیم پروستات ‌می‌تواند باعث مشکلات انسدادی ادراری شود و بیمار را به سمت نارسایی کلیه ببرد.